واحد وزن . [ ح ِ دِ وَ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) واحد وزن در اصطلاح فیزیکی همان واحد نیرو است زیرا وزن هر جسم خود قسمی نیرو است و آن نیروئی است که جاذبه ٔ زمین به آن جسم وارد میسازد. واحدهای بین المللی و متداول وزن عبارتند از کیلوگرم نیرو، تن نیرو، گرم نیرو. رجوع به واحد نیرو شود.
واحد وزن در ایران کنونی علاوه بر واحدهای دستگاه متری عبارتند از من . سیر چارک . گندم . نخود. مثقال . خروار. رجوع به هر یک از لغات مزبور شود.
واحدهای وزن در حکومت اسلامی عبارت بوده اند از:
1- مثقال که دارای اقسامی بوده است از آن جمله مثقال عربی و مثقال بغدادی است . رجوع به مثقال شود.
2- درهم که گاهی در کتب فارسی به درم تعبیر شده . رجوع به درهم و درم شود. اجزاء درهم و مثقال عبارتند از: قیراط، حبه و طسوج . و رجوع به کلمات مذکور شود. اضعاف درهم و مثقال عبارت بوده اند از: نواة، نش ، طسق ، اوقیه ، رطل ، استار. منا. قنطار. رجوع به کلمات مزبور و کتاب تاریخ مقیاسات و نقوددر حکومت اسلامی ص
42 شود.
واحدهای وزن در حبشه عبارتند از:
1- اکیت
۞ که برابر است با
27/77 گرم .
2- فراسلا
۞ که برابر است با
16/66 کیلوگرم .
واحد وزن در عراق عرب کنونی عبارتند از:
1- واحدهای وزن دستگاه متری .
2- حقه ٔ بزرگ که برابر با چهار کیلو است و در کربلا و نجف به کار رود.
3- حقه ٔ کوچک که برابر یک سوم حقه ٔ بزرگ میباشد.
4- اوقیه ٔ بزرگ که برابر یک کیلوگرم است .
5- اوقیه ٔ کوچک که برابر یک سوم اوقیه ٔ بزرگ میباشد.
واحدهای وزن در انگلستان عبارتند از:
1- واحدهای وزن دستگاه متری .
2- اونس
۞ که برابر است با
28/35 گرم .
3- پاوند
۞ که برابر است با
453/5924 گرم .
4- تن کوچک
۞ که برابر است با
907/18 کیلوگرم .
5- تن
۞ که برابر است با
1016 کیلوگرم . از واحدهای در آمریکا نیز اونس و تن است که در واحدهای وزن انگلستان ذکر آن آمده است . واحدهای وزن در شوروی عبارتند از:
1- واحدهای وزن دستگاه متری .
2- دولیا
۞ که برابر است با
0/044 گرم .
3- زولوتنیک
۞ که برابر است با
4/265 گرم .
4- لت
۞ که برابر است با
12/8 گرم .
5- لیور
۞ یا فونت
۞ که برابر است با
409/512 گرم .
6- پود
۞ که برابر است با
16/380 کیلوگرم .
واحدهای وزن در ترکیه عبارتند از:
1- واحد وزن دستگاه متری .
2- اوک
۞ (حقه ) که برابر است با
1/2829 کیلوگرم .
3- اک متری
۞ که برابر است با
1 کیلوگرم .
4- کانتار (قنطار)
۞ که برابر است با
56/450 کیلوگرم .
واحدهای وزن در چین عبارتند از:
1- واحدهای وزن دستگاه متری .
2- تااِل
۞ که برابر است با
37/301 کیلوگرم .
3- پیکول
۞ یا تان
۞ که برابر است با
60/473 کیلوگرم .