شوحط بشجیر

درخت راش نام هاى دیگر: چلر - چلهر- مرس - راج- قزل آغاج- قزل گز- آلاش- آلوش- الاش- زان- نبع - شجرة النبع- بشجیر- شوحط- شریان: Hetre -Fayard -Beech مشخصات: درختى است از خانواده Fagaceae جنسFagus که داراى گونه هاى مختلفى است. بسیار بلند و تنه اصلى آن استوانه
اى راست که بلندى حدود آن تا سى و پنج متر مى رسد. پوست تنه آن به رنگ فیلى یا خاکسترى مایل به سبز نازک، لیز و صاف است، تاج آن تخم مرغى پرشاخه و برگهاى آن ساده و بیضى با دندان ههاى ریز و در کنار برگها مژه و تارهاى کوچک سفید براق وجود دارد. جوانه هاى راش دراز
و نوک تیز است. میوه آن مثلثى و به شکل چهار وجهى و نوک تیز است. ریشه درخت راش خیلى وسیع و گسترده و در قسمت بالاى خاک مستقر است. گلهاى آن نر و ماده است که گلهاى نر به صورت شاتون قرمز و ارغوانى و آویزان و گلهاى ماده دو به دو و در داخل محفظه اى قرار گرفته اند
و در نتیجه دو عدد دانه در هر میوه تشکیل می شود. گلها از اوایل بهار ظاهر شده و معمولا در پاییز مى رسند و خشبى مى شوند. این درخت در ارتفاعات شمالى البرز از آستارا، دیلمان و طوالش تا کلاردشت، نور، کجور و گرگان دیده می شود. در جنگلهاى نور تا 2200 متر ارتفاع از
سطح دریا ولى در بعضى دره ها مانند دره نکا نیز تا دامنه هاى کم ارتفاع و میان بند و گاهى در جلگه نیز مى روید. این درختان در جنگلهاى پلنگ چال نوشهر در ارتفاع 80 متر از سطح دریا نیز دیده مى شوند. درخت راش اروپایى در جنگلهاى معتدله اروپا و آسیا مى روید. طبیعت آن:
گرم و خشک است. چوب درخت راش خواص درمانى: 1- اگر مقدارى از گرد ذغال آن مصرف شود بادشکن و ضد نفخ است، براى مقابله با سوءهاضمه هاى ناشى از نفخ و جلوگیرى از اسهال مفید است، در موارد التهاب و ورم معده و روده و در مواقعى که مدفوع بوى تعفن مى گیرد مصرف آن نافع است،
به عنوان تریاق و ضد سم در مسمومیت هاى فسفرى و قلیایى مصرف می شود. 2 - از گرد ذغال آن براى پانسمان زخمهاى متعفن و چرکین استفاده مى شود. پوست درخت راش خواص درمانى: 1- سى گرم تازه و یا پانزده گرم خشک آن را در یک لیوان آب بجوشانید و آب صاف کرده آن را بنوشید، قابض
و تب بر و اشتهاآور است. 2 - اگر 20 تا 30 گرم گرد آن را با آب بخورید. مسهل و قى آور است، براى درمان روماتیسم و نقرس و استسقا و بیماریهاى پوستى صعب العلاج مؤثر است. اسرار گیاهان دارویى، ص: 520