سیب زمینی . [زَ ] (اِ مرکب )
۞ گیاهی است از تیره ٔ بادنجانیان که دارای برگهای مرکب و بریده و گلهای سفید یا بنفش است . میوه ٔ آن کوچک ، کروی ، قرمز، سته و سمی است ؛ ولی دارای ساقه های زیرزمینی خوراکی است که حاوی اندوخته ٔ نشاسته ٔ فراوان است گلهایش پنج قسمتی (
5 گلبرگ بهم چسبیده و
5 کاسبرگ بهم چسبیده است ). تعداد پرچمها نیز
5 است که بهم متصل شده و یک لوله ٔ
5 بساکی را ساخته اند و مادگی از وسط آن خارج شده است . این گیاه دارای رقمهای مختلف است که آنها را به زودرس ، دیررس و میانه رس تقسیم میکند و برحسب استفاده این گیاه به سیب زمینی خوراکی ، علوفه ای و صنعتی (جهت استفاده الکل یا نشاسته و یا قند) منقسم میشود. بطاطه . بطاطس . آلوی ملکم . (فرهنگ فارسی معین ).
-
سیب زمینی ترشی ۞ ؛ گیاهی است پایا از تیره ٔ مرکبان که گلهایش شبیه گلهای آفتاب گردان است ، ولی طبق گل آن کوچکتر از آفتاب گردان است و بعلاوه دارای غده های زیرزمینی بقطر
4 تا
5 سانتی متر و بدرازی
15 سانتی متر است . غده های زیرزمینی سیب زمینی ترشی دارای اندوخته هایی بنام اینولین
۞ است . غده های سیب زمینی ترشی را در ایران جهت ساختن ترشی بکار می برند و بسیار مطبوع است . یرالماسی . قلقاص رومی . بیاض یرالماسی .
-
سیب زمینی شیرین ۞ ؛ گیاهی است از تیره ٔ نیلوفریان جزو راسته ٔ دو لپه ئیهای پیوسته گلبرگ که دارای ساقه ٔ خزنده و برگهای بنفش یا ارغوانی و یا سفیدرنگ است که دارای آرایش خوشه ای میباشند. اصل آن از آمریکای مرکزی است ، ولی امروزه دراروپا (بخصوص فرانسه ) و شمال آفریقا نیز کشت میشود... بطاطه ٔ حلوه . جصیر. قلقاس هندی .
-
سیب زمینی هندی ۞ ؛ گیاهی است از راسته تک لپه ئیها جزو تیره ٔ نرگسیها که گاهی آنرا در دسته ٔ جداگانه ای بنام تیره دیوسقوریاها
۞ قرار میدهند. گیاهی است پیچنده که دارای ساقه های زیرزمینی بسیار ضخیم با اندوخته نشاسته ٔ فراوان است . در هندوچین ، چین ، ژاپن و هندوستان در اغذیه بجای سیب زمینی معمولی از آن استفاده میشود. بقنقومون . اغنام . پتاته ٔ هندی . دیوسقوریا. (فرهنگ فارسی معین ).