ارزانیان

ایل بالاگریوه از چند طایفه تشکیل می شود که همه از نسل فردی به اسم کرم کلهر هستند : ایل‌کُردعلیوند(کُردالی وند ) ، ایل مرادعلیوند ( شیرولی وند ، برجعلی وند ، گنجعلی وند ) ، بهاروند ( ۵ باوه هوز کیو /پنج طایفه نسل کیو) ، طوایف کهزادوند ، حیدروند ، ارزانیان
، و..... از نسل سبزعلی و طوایف نسل حسین فرزند سبزوار (سوزوا ) که چند طایفه در شمال خرم آباد و دیگر مناطق اند ، همه از نسل کرم کلهُر هستند . از یک نیای واحد و معروف به ایل بالاگریوه هستند . اشعاری هم در رابطه با کرم کلهر هم بین این ایلات وجود دارد . ۱ - ایل
کردعلیوند : کردعلیوندها از نسل کردالی ، و کردالی (کردعلی) چند فرزند به نامهای مرتضی و نظرعلی ، بهزاد ، عیوض داشته است . از نسل مرتضی چند پسر به نام های علی میرزا ، شاپور ، شیرآقا ، بهروم ، فیض الله بوده اند . طوایف ممیرزا ، ممجو ، خان میرزایی ، جو میرزا ،
شیری(شیرین که هم خودش و هم شوهرش کردعلیوند هستند اما اسم طایفه رو به اسم شیری میشناسند) ، بهروم (بهرام ) ، صیفور ، تیره بک میرزا تشکیل شده اند‌. از نسل نظر علی به تمامی تیره ها در مجموع طایفه بزرگ نظرعلی وند پدید آمده است . حسین بک از نسل عیوض و تیره های نسل
حسین بک ، طایفه حسین بک رو تشکیل می دهند . و از نسل بهزاد نیز طایفه بزرگ بهزادوند پدید آمده است . از نسل مرالی ، نیز ایل و طوایفی پدید آمده است . مرالی چند پسر به نام های ، کهزاد ، حیدر ، ارزان ، بخشعلی داشته است . تیره های نسل کهزاد ، طایفه بزرگ کهزادوند
را تشکیل می دهند. دو طایفه داودوندها و غلامعلی نیز طایفه بزرگ ارزانیان را پدید آورده اند . چند طایفه بزرگ شیرولی وند ، برجعلی وند ، گنجعلی وند ایل مرالی وند رو تشکیل میدن . این ایل به نام آخرین جد خود که برادر کُردالی بوده معروف هستند . تیره های نسل حیدروند
نیز طایفه ای بزرگ به نام حیدروند پدید آورده اند . ایل بهاروند که از نسل کیو هستند و پنج باوه هستند . هوز کیو معروف به بآوه زوره هستند . شامل طوایف ، امان اللهی ، بابک ، احمدبک (محسه ) ، یاقو ، ولی است . طایفه یاقو شامل چند تیره جافر ، عیدی ، هادی ، هاشم و.....
است . از نسل سوزوا فرزند دیگر کرم کلهُر : حسین فرزند سوزوا و دارای سه پسر به نام های کلولی ، صفرعلی ، قربانعلی بوده که از نسل این سه برادر نیز چند طایفه بزرگ پدید آمده اند . بخشی از بهاروندها در چهارمحال و بختیاری هستند که بعد از پایان حکومت زندیه به چهارمحال
و بختیاری می روند . کردعلیوند و مرادعلیوند از غرب در ایلام شهرستان های دره شهر ، آبدانان و..... سکونت دارند . همچنان که از نام منطقه بالاگریوه پیداست ، ایل بالاگریوه ابتدا و بیشتر در این منطقه سکونت داشته و دارند . بالاگریوه به معنی بالاترین قبیله ، طایفه
یا ایل است . بالا + گِریو + کسره ـــــِـــ = بالاگریوه . گِرئو ، گِرو ، گِریو geru = گروه در زبان لری کسره در آخر اسم یا فعل به « ه » تبدیل میشه . مثلا مَن (ماند) ، منَ / منه (مانده ) و.... . ایل بالاگریوه (بالاگریو /بالاگریویا )اصلاتا کلهرتبار هستند . و درواقع
بالاگریوه که شکل درست اون بالاگریو+یا balageru+ya است و به معنی بالاترین گروها ، بالاترین طایفه ، بالاترین قبیله ، می باشد . بالاگریوه یک لقب است . منطقه بالاگریوه هم چون ایل بالاگریویا در اون ساکن بوده اند ، به منطقه بالاگریوه مشهور شده است . گویش بالاگریوه
را نیز علاوه بر ایل بالاگریوه طوایف مختلف قوم لر تکلم می کنند .