اجازه ویرایش برای همه اعضا

فهرست صورتهای فلکی

نویسه گردانی: FHRST ṢWRTHAY FLKY
به گروهی از ستاره‌ها که در تجسم انسان شکل و پیکربندی مشخصی را تشکیل داده باشند صورت فلکی یا پیکر آسمانی می‌گویند.

صورت‌های فلکی در فرهنگ‌های گوناگون حضور داشته‌اند و طی گذشت زمان تغییراتی هم در تقسیم‌بندی، تعداد و نامگذاری آنها صورت گرفته است. جدول زیر نام‌های فارسی صورت‌های فلکی امروزی را نشان می‌دهد:

۸۸ صورت فلکی امروزی
آبمار • آتشدان • ارابه‌ران • اژدها • اسب بالدار • اسب کوچک • اسکنه • آفتاب‌پرست • بادبان • بزغاله • برساووش • بره • پیاله • پیکان • تاج جنوبی • تاج شمالی • تازی‌ها • ترازو • تک‌شاخ • تلسکوپ • تلمبه • تور • توکان • جوی • چلپاسه • چلیپا • خرچنگ • خرس بزرگ • خرس کوچک • خرگوش • درنا • دلفین • دلو • دوپرگار • دوپیکر • دوشیزه • ذات‌الکرسی • روباهک • زانوزده • زرافه • زن برزنجیر • ساعت • سپر • سکستان • سگ بزرگ • سگ کوچک • سنگتراش • سه‌پایه • سه‌سو • سیاه‌گوش • سیمرغ • شاه‌تخته • شکارچی • شلیاق • شیر • شیر کوچک • طاووس • عقاب • قطب‌نما • قنطورس • قیفاووس • کبوتر • کژدم • کشتیدم • کلاغ • کمان • کوره • کوهمیز • گاو • گاوران • گرگ • گونیا • گیسو • مار • مار باریک • مارافسای • ماکیان • ماهی • ماهی پرنده • ماهی جنوبی • ماهی زرین • مثلث جنوبی • مرغ بهشتی • مگس جنوبی • میکروسکوپ • نهنگ • هشتک • هندی
نام‌های دیگر صورت‌های فلکی

در زبان فارسی برای دسته‌ای از صورت‌های فلکی (پیکرهای آسمانی) که از قدیم شناخته شده بودند نام‌های گوناگونی بکار رفته است. بسیاری از آنها انواع نامهای عربی یا فارسی بکاررفته در متون قدیمی‌تر هستند. این نامهای مترادف و برابرهای انگلیسی آنها در زیر می‌آیند:



نام فارسی نام‌های دیگر در متون فارسی نام‌های انگلیسی
آبمار مار آبی، نرمار، هیة الماء Hydrus
آتشدان مجمره، عودسوز، محراب نفاطه، الببغاء Ara
ارابه‌ران ممسک‌الاعنه، ممسک العِنان، عناندار، صاحب المعز Auriga
اژدها تنین، جوزهر (عربی‌شده گوزهر فارسی)، هَشتَنبَر Draco
اسب بزرگ فرس اعظم، فرس ثانی، اسب بالدار Pegasus
اسب کوچک فَرَس اول، قطعةالفَرَس، پاره‌اسب Equuleus
اسکنه قلم Caelum
آفتاب‌پرست حرباء Chamaeleon
بادبان شراع Vela
بزغاله جُدَی، بُزیچه چرخ، بز دریایی، بزماهی Capricornus
برساووش بَرَنده سر دیو، برنده سر غول، سوار، حامل رأس الغول، دیوکش Perseus
بره حَمَل Aries
پیاله جام، کاسه بزرگ، باطیه، معلف Crater
پیکان تیر، سهم Sagitta
تاج جنوبی اکلیل جنوبی، افسر، قبه Corona Australis
تاج شمالی فُکّه، اکلیل شمالی، کاسه درویشان، کاسه یتیمان، کاسه لئیمان، قصعةالمساکین Corona Borealis
تازی‌ها سگ‌های تازی، سگ‌های شکاری Canes Venatici
ترازو میزان، پله Libra
تک‌شاخ - Monocerus
تلسکوپ - Telescopium
تلمبه مفرغة الهواء، تلمبه بادی Antlia
تور تور ماهیگیری، تاربست، شبکه Reticulum
توکان طوقان Tucana
جوی نهر، رودخانه فلکی، نهر الاردن Eridanus
چلپاسه سوسمار، مارمولک، بزمجه Lacerta
چلیپا صلیب جنوبی Crux
خرچنگ سرطان Cancer
خرس بزرگ دب اکبر، هفت اورنگ، ارابه داوود، بنات نعش کبری Ursa Major
خرس کوچک دب اصغر، هفت اورنگ کوچک، سریر فلک Ursa Minor
خرگوش اَرنَب Lepus
دُرنا - Grus
دلفین - Delphinus
دَلو ریزنده آب، ساکب‌الماء، دال Aquarius
دوپرگار پرگار Circinus
دوپیکر جوزا، تؤمان Gemini
دوشیزه عذرا، خوشه، سنبله Virgo
ذات‌الکرسی خداوند کرسی، سرور تخت Cassiopeia
روباهک روباه، ثعلب Vulpecula
زانوزده برزانونشسته، الجاثی علی رکبتیه، پهلوان، راقص، هرکول Hercules
زرافه - Camelopardalis
زن برزنجیر اِمرأة المُسلسله، ناقه، زن زنجیری، زن در زنجیر، شاهزاده Andromeda
ساعت - Horologium
سپر - Scutum
سکستان السدس Sextans
سگ بزرگ کلب اکبر، کلب الجبار، سگ کلان Canis Major
سگ کوچک کلب اصغر، کلب مقدم، الغمیصاء، تریشگ (از پارسی میانه) Canis Minor
سنگتراش کارگاه، حَجّار Sculptor
سه‌پایه (نقاش) آلةالمصور Pictor
سه‌سو مثلث، الاشراط Triangulum
سیاه‌گوش وشق Lynx
سیمرغ عنقاء، ققنوس Phoenix
شاه‌تخته کشتی، تیر حمال، السفینةالطائر Carina
شکارچی جبار، راعی، النسق، بزرگ‌منش Orion
شَلیاق چنگ رومی، دیگ‌پایه، یک‌پایه، سه‌پایه، لورا (از لاتین)، اثافی، نسر واقع، سلحفات، بربط، الصنج، کَشَف Lyra
شیر اسد، شیر سپهر Leo
شیر کوچک اسد اصغر Leo Minor
طاووس - Pavo
عقاب - Aquila
قطبنما - Pyxis
قنطورس سنطوروس، ظلیم Centaurus
قیفاووس سلطان، ملتهب Cepheus
کبوتر حمامه Columba
کژدم عقرب Scorpius
کشتی‌دم دنباله کشتی Puppis
کلاغ غُراب، زاغ Corvus
کمان قوس، رامی، کماندار، کمانگیر، تیرانداز، نیم‌اسب Sagittarius
کوره تنور Fornax
کوهمیز میز، میز صحرائی Mensa
گاو ثور Taurus
گاوران عوّا، گاوچران، بقار، صیّاح، حارس‌الشمال، حارس‌السماء، بورطیس حارس، طاردالدب Boötes
گرگ سبع Lupus
گونیا خطکش، تراز Norma
گیسو گیسوان برنیکه Coma Berenices
مار حیّه Serpens
مار باریک شجاع Hydra
مارافسای حوّاء، حامل مار Ophiuchus
ماکیان دجاجه، قو، مرغ، طایر، اوز العراقی، الفوارس Cygnus
ماهی حوت، حوتین، سمکه، دوماهی، ماهی سپهر Pisces
ماهی پرنده - Volans
ماهی جنوب حوت جنوبی Piscis Austrinus
ماهی زرین ماهی طلایی، طلاماهی، ابوسیف Dorado
مثلث جنوبی - Triangulum Australe
مرغ بهشتی پرنده بهشتی Apus
مگس جنوبی مگس، ذبابه Musca
میکروسکوپ - Microscopium
نهنگ قیطُس، هیولای دریایی، مجمع الکواکب، کَهت (از پارسی میانه) Cetus
هَشتَک ثُمن، اُکتان Octans
هندی - Indus
جستارهای وابسته

فهرست پیکرهای آسمانی بر اساس وسعت
منابع

منابع نامهای جدول:

فراس، نایجل، آسمان شب، ترجمه علی رؤوف، تهران: چاپ دوم ۱۳۶۹، صص ۷۵-۷۸.
لغتنامه دهخدا.
ترجمه عجایب‌المخلوقات قزوینی.
دانشنامه رشد.[۱]
آکادمی علوم فضایی ایران
از ویکی پدیا
واژه های قبلی و بعدی
واژه های همانند
هیچ واژه ای همانند واژه مورد نظر شما پیدا نشد.
نظرهای کاربران
نظرات ابراز شده‌ی کاربران، بیانگر عقیده خود آن‌ها است و لزوماً مورد تأیید پارسی ویکی نیست.
هوشنگ
۱۳۹۶/۰۵/۱۳
1
2

آگاهئ از نام ستارگان وانواع نامهای عربی انگلیسی فارسی بسیار کارامد میباشد که از مسؤلین آن ممنون هستم


برای نظر دادن ابتدا باید به سیستم وارد شوید. برای ورود به سیستم روی کلید زیر کلیک کنید.