ابن عباس

ابن عباس . [ اِ ن ُ ع َب ْ با ] (اِخ ) عبداﷲبن عباس بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف ، مکنی به ابوالعباس . مولد او مکه ٔ مکرمه ، به شعب ابی طالب ، آنگاه که مسلمین و بنی هاشم بدانجا محصور بودند (سه سال پیش از هجرت ).مادرش لبابه بنت حارث و حارث پسرعم رسول اکرم صلوات اﷲعلیه است و با اینکه هنگام رحلت آن حضرت کودکی سیزده ساله بود احادیث بسیار بدو نسبت کنند. او به سال 27 هَ .ق . با عبداﷲبن ابی سرح بغزای افریقیه شد و در زمان خلافت امیرالمؤمنین علی علیه السلام با آن حضرت به عراق رفت و در جنگ صفین حاضر بود و سپس حکومت بصره بوی مفوض گردید و پیش از شهادت علی علیه السلام از عراق بطائف هجرت کرد و تا زمان مرگ (68 هَ .ق .) بدانجا ببود. خلفای عباسی از نسل او باشند، و نیز گفته اندابن عباس به سال 49 هَ .ق . با ابوایوب انصاری به معیت یزیدبن معاویه بغزای روم رفت و او اکبر اولاد پدرخویش بوده و عبیداﷲ و فضل و قثم و معبد برادران او باشند. و چون ابن عباس مطلق گویند منصرف به عبداﷲ باشد. و کتاب تفسیری نیز به عبداﷲبن عباس نسبت کنند.