اسماعیل . [ اِ ] (اِخ ) ابن  عبدالمل»بن  علی  مکنی  به  ابوالقاسم  حاکمی  طوسی . وی  از شاگردان  امام الحرمین  و مردی  اهل  تقوی  و ورع  بود و در فقه  مهارتی  بسزا داشت . وی  همدرس  غزالی  و از دوستان  مخلص  و وفادار او بود و غزالی  او را محترم  و بزرگ  میداشت .مولد وی  ظاهراً در حدود سال  
448 هَ . ق . و وفات  مسلماً در سنه ٔ 
529 است  و او را جنب  غزالی  دفن  کردند.
ابوالقاسم  حاکمی  در مهاجرت  از بغداد با غزالی  هم سفر و بنوشته ٔ ابن  سمعانی  هم کجاوه  بود 
 ۞ . در مرگ  غزالی  بی اندازه  افسرده  و دلتنگ  گردید، و پس  از وی  تنها ماند و الفت  پابرجای  با کسی  نگرفت . (غزالی نامه  تألیف همائی  ص  
268 و 
269). و رجوع  به  ص  
148 و 
198 همان  کتاب  شود).