پور. (اِ) در اوستا و پارسی باستان پوثره
۞ و در سانسکریت پوتره
۞ و در پهلوی پوس و پسر و پوهر و پور. (یشتها تألیف پورداود ج
2 ص
62). پسر. مقابل دختر. ابن . پوره . پُس . فرزند نرینه
: نه چون پور میر خراسان که او
عطا را نشسته بود کردگار.
رودکی .
سوی میسره گرد بستور بود
زریر سپهدار را پور بود.
دقیقی (از شاهنامه ).
بیامد همانگاه بستور شیر
نبرده کیان زاده پور زریر.
دقیقی (از شاهنامه ).
پدرزنده و پور جویای گاه
از این خام تر نیز کاری مخواه .
فردوسی .
ندیدند جز پور طهماس زو
که فرّ کیان داشت فرهنگ گو.
فردوسی .
چنین گفت من پور اسفندیار
سر راستان بهمن نامدار.
فردوسی .
که نزدیک ما پور شاه آمده ست
پر از کینه و رزمخواه آمده ست .
فردوسی .
بخندید با رستم اسفندیار
چنین گفت کای پور سام سوار.
فردوسی .
که چون بودتان کار با پور سام
بدیدن به است ، ار به آواز و نام .
فردوسی .
بفرمود تا در میان پور طوس
بگردد به هر جای با بوق وکوس .
فردوسی .
منم پور نوذر جهان شهریار
ز تخم فریدون منم یادگار.
فردوسی .
سه پور فریدون سه داماد اوی
نخوردند می جز که بر یاد اوی .
فردوسی .
گروهی که بایست کردند گرد
بر شاه شد پور او یزدگرد.
فردوسی .
ببابک چنین گفت از آن پس جوان
که من پور ساسانم ای پهلوان .
فردوسی .
بیاورد پور سیاوخش را
جوان خردمند جان بخش را.
فردوسی .
کنون هفت سال است تا پور تو
بمانده ست نزدیک دستور تو.
فردوسی .
چو پور سیاوش شنیدش پیام
منم پیشرو گفت بهرام نام .
فردوسی .
همان نیز پور سپهبد چه کرد
از ایران و توران برآورد گرد.
فردوسی .
ترا نوز پورا گه رزم نیست
چه سازم که هنگامه ٔ بزم نیست .
فردوسی .
مرا جز بدو نیست امروز جنگ
من و گرز و میدان پور پشنگ .
فردوسی .
تو پور گو پیلتن رستمی
ز دستان سامی و از نیرمی .
فردوسی .
منم پور گودرز کشوادگان
سر سرکشان گیو از آزادگان .
فردوسی .
چنین تا برآمد برین روزگار
تهمتن بیامد بر شهریار...
برستم سپردش دل و دیده را
جهانجوی پور پسندیده را.
فردوسی .
سیامک خجسته یکی پور داشت
که نزد نیا جای دستور داشت .
فردوسی .
نیارد کس او را ز گردان نیو
جز از نامور پور گودرز، گیو.
فردوسی .
فرامرز پور جهان پهلوان
دلیر است و بیدار تخم گوان .
فردوسی .
چنین داد پاسخ که بازآر هوش
که من پور قیدافه ام ، قیدروش .
فردوسی .
منم پور شاپور کو پور تست
ز فرزند مهرک بزادم درست .
فردوسی .
بگیتی بماند ز فرزند نام
که این پور زال است و آن پور سام .
فردوسی .
ورا هوش در زاولستان بود
بدست تهم پور دستان بود.
فردوسی .
سر نامه از دادگر کرد یاد
دگر گفت کاین پند پور قباد....
فردوسی .
چو برگشت از آن جایگه پهلوان
بیامدبر خسته پور جوان .
فردوسی .
پس آگاهی آمد همانگه به گیو
ز گم بودن رزمزن پور نیو.
فردوسی .
مبادا که گردد بتو کینه خواه
ز خشم پدر پور سازد تباه .
فردوسی .
سرافراز پور یل اسفندیار
ز گشتاسب اندر جهان یادگار.
فردوسی .
یکی چشمه ای دید تابان ز دور
یکی سروبالا دلارام پور
یکی جام می برگرفته بچنگ
بسر بر زده دسته ٔ گل برنگ .
فردوسی .
پس پرده ٔ تو ایا نامجوی
یکی پاک پور آمد از ماهروی .
فردوسی .
چو نزد ده و دو رسانید سال
برافراخت یال یلی پور زال .
(داستان کک کوهزاد).
مر او را گفت پورا چند گوئی
در آتش آب روشن چند جوئی .
فخرالدین اسعد (ویس و رامین ).
چو بختش به هر کار منشور داد
سپهرش یکی نامور پور داد.
اسدی .
تخم بخت نیک پورا نیست چیزی جز هنر
بار بخت نیکت از شاخ هنر باید چدن .
ناصرخسرو.
گرت هوشست و دل ز پیر پدر
سخنی خوب گوشدارای پور.
ناصرخسرو.
دانی که چگونه گشت خواهی
اندر پدرت نگه کن ای پور.
ناصرخسرو.
به دین از خری دور باش و بدان
که بی دینی ای پور بی شک خریست .
ناصرخسرو.
برسایش ما را ز جنبش آمد
ای پور در این زیر ژرف دریا.
ناصرخسرو.
پور اگر پندپذیری همی
پند من اینست ترا والسلام .
ناصرخسرو.
چنین خواندم که پیش پور آزر
از آتش نرگس و گل رست و ریحان .
ناصرخسرو.
ز مردم آن بود ای پور ازین دو پای روان
که فعل دهر فریبنده را خبر دارد.
ناصرخسرو.
این جهان خوابست خواب ای پور باب
شاد چون باشی بدین آشفته خواب ؟
ناصرخسرو.
در نام نگه مکن که فرق است
در زاده ٔ عوف و پور ملجم .
خاقانی .
عدل یتیم مانده ز پور قباد گفتا
کز تیغ فتح زایت به مادری ندارم .
خاقانی .
بشنو ای پورپند خاقانی
جان تست این روان علم طلب .
خاقانی .
ای پور ز خاقانی اگر پند پذیری
زین پس نشود عالم خاک آبخور تو.
خاقانی .
پور سبکتکین توئی دولت یار خدمتت
بنده بدور دولتت رشک روان عنصری .
خاقانی .
چو میل آورد سوی آن پشته گاه
بود پور هم پشت با او براه .
نظامی .
چنین گفت با پور دهقان پیر
که تفلیس ازو [اسکندر] شد عمارت پذیر.
نظامی .
پس معرّف گفت پور آن پدر
این برادر زآن برادر خردتر.
مولوی .
در ترکیب بعض اعلام چون مزید مؤخری بکار رود:بغپور، فغفور. پهلوان پور. (فردوسی ). شاپور، شاه پور، شهپور. (فردوسی ). || نبیره . نبسه
: چو زو آگهی یافت کاوس کی
که آمد ز ره پور فرخنده پی
پذیره شدش با رخی ارغوان
ز شادی دل پیر گشته جوان .
فردوسی .
|| دُرّاج .
۞ || آنکه خود را نادان و هیچ مدان وانماید. (برهان ). || نسل . (برهان ).