پیی با. [ پ ِ ] (اِخ )
۞ (ممالک سفلی ) یکی از ممالک اروپای غربی ، واقع در کنار دریای شمال . نِدِرلاند. هلاند. هلند.
1- جغرافی : پیی با (ندرلاند) (هلاند)، از ناحیتی هموار و بسیار پست تشکیل یافته . قسمتی از ساحل آن از سطح دریا نیز پائین تر است و بوسیله ٔ سدها توانسته اند از این اراضی استفاده کنند. تا سال
1932 م . نیز خلیجی وسیع بنام «زوئیدرزه » قسمت شمال این مملکت را اشغال کرده بود ولی امروز همه ٔ قسمت های آن خشک شده است . اسکو، موز و رَن که هر یک بشعب چند تقسیم میشود،رودهای مهم این مملکت را تشکیل میدهند. منطقه ای که در عقب سدها واقع شده ، با رنج و مشقت فراوان خشک شده اند ولی امروزه آنها مزارع مهمی برای غلات و چمنهای پرمایه ای برای تربیت اغنام محسوب میشوند. اهالی این کشور در صنعت بسیار فعال اند از آن جمله در: ساختمانهای دریائی . محصولات غذائی ، منسوجات ، الکتروتکنیک ، و کاغذسازی .
مستعمرات «هند هلاند» متعدد و پرثروت است .هلاند که مملکتی است مشروطه ، مساحت آن
34186 کیلومترمربع و جمعیت آن
6841000 تن میباشد. هلاند به
11 ایالت تقسیم میشود: هلاند شمالی ، هلاند جنوبی ، اوترکت ، زلاند، برابان شمالی ، لیم بورگ ، گلدر، اوریسل ، درنث ، گرنینگ ، فریز. پایتخت آن آمستردام و مرکز قوای مجریه لاهه و شهرهای عمده ٔ آن رتردام ، اوترکت ، گرنینگ و هارلم است .
2- تاریخ : نخستین ساکنین معروف هلاند باتاوها بودند که مطیع رومیان شدند و پس از آنان فریزون ها که مطیع فرانکها گردیدند. شارلمان آنان را بکیش مسیحیت درآورد و شارل لو گرو(کلان ) هلاند را به کنت نشین تبدیل کرد، بعدها فیلیپ لوبن (نیکو)، دوک دوبورگنی ، آنرا بصورت مملکتی مشخص وممتاز درآورد. پس از مرگ ماری ، دختر شارل لو تمرر (جسور)، هلاند به اطریش ملحق شد. فیلیپ دوم ، پادشاه اسپانی ، که پس از شارل کن آن را متصرف شد، بر اهالی چندان ستم روا داشت که عصیان کردند و تشکیل جمهورئی ازایالات متحده دادند و گیوم درانژ بریاست آن منصوب گردید (
1579 م .) و اروپا نیز در کنگره ٔ وستفالی آن را برسمیت شناخت (
1648). هلاند با انگلستان و فرانسه رقابت ورزید و در مائه ٔ هفدهم علیه لوئی چهاردهم اقدام کرد و تا حدی موفق شد. در هنگام انقلاب کبیر، سپاهیان فرانسه آن مملکت را متصرف شدند و در آنجا جمهوری باتاو را در
1795 و سپس مملکت پادشاهی هلاند را در
1806 تشکیل دادند. این مملکت در
1810 به امپراطوری فرانسه ضمیمه گردید و بسال
1815، بلژیک و هلاند یک مملکت راتشکیل دادند ولی وقایع سال
1830م . آن دو را از هم مجزّی کرد.