رخت کشیدن

رخت کشیدن . [ رَ ک َ /ک ِ دَ ] (مص مرکب ) منتقل شدن . (از فرهنگ رازی ). راهی شدن . سفر کردن . کوچ کردن . عزیمت کردن :
بدان باره اندر کشیدند رخت
در شارسان را ببستند سخت .

فردوسی .

بکشید سوی احمد مرسل رخت
بربست زآن دیار کرم بارش .

ناصرخسرو.

فیض حق هر جا که مردی دید رخت آنجا کشد.

سیدحسن غزنوی .

عشق آمد و خاص کرد خانه
من رخت کشیدم از میانه .

نظامی .

ندارم جز تویی کآنجا کشم رخت
نه تاجی به ز تو کآنجا زنم تخت .

نظامی .

وطن خوش بود رخت آنجا کشیدند
ملک را تاج و تخت آنجا کشیدند.

نظامی .

دلیران به صحرا کشیدند رخت
به کین خواه زنگی کمر کرده سخت .

نظامی .

چو آمد کنون ناتوانی پدید
به دیگر کده رخت باید کشید.

نظامی .

بخت ار مدد دهد که کشم رخت سوی دوست
گیسوی حور گرد فشاند ز مفرشم .

حافظ.

اشک گرمم چون ز هامون رخت بر جیحون کشید
رازداران صدف را آب در گوهر بسوخت .

طالب آملی .

کلیم رخت به بازار می فروشان کش
بسان شیشه ٔ خالی دماغ ما خشک است .

کلیم کاشی .

- رخت بیرون یا برون کشیدن از جایی ؛ خارج شدن از آنجای . بیرون شدن از آنجا. بدر شدن . خارج گشتن :
ما آزموده ایم در این شهر بخت خویش
باید برون کشید از این ورطه رخت خویش .

حافظ.

پیش از آن کز سیل گردد دست و پای سعی لنگ
رخت خود بیرون از این ویرانه می باید کشید.

صائب .

|| حمل کردن رخت و بنه ٔ کسی . اثاث و رخت کسی را بردن . خدمتگزاری کسی کردن :
من که باشم که به تن رخت وفای تو کشم
به دل و دیده و جان بار بلای تو کشم .

؟ (از کلیله و دمنه ).

- رخت به (بر) صحرا کشیدن ؛ به صحرا رفتن . عازم صحرا شدن . راهی شدن بسوی صحرا :
آتش از خوی تو گر رخت به صحرا نکشد
داغ بر دل که نهد لاله ٔ صحرایی را.

سیدحسین خالص (از آنندراج ).

به نزدیکی ساحل چون رسیدیم
ز دریا رخت بر صحرا کشیدیم .

محمدقلی سلیم (از آنندراج ).

|| مردن و سفر آخرت کردن . (ناظم الاطباء). کنایه از مردن باشد که سفر آخرت است . (برهان ).
- رخت به زیر زمین کشیدن ؛ مردن . (مجموعه ٔ مترادفات ص 325).