اجازه ویرایش برای هیچ گروهی وجود ندارد

رستاخیز

نویسه گردانی: RSTAḴYZ
رستاخیز. [ رَ ] (اِ مرکب ) (از: رستا، رسته ، مُرده + خیز) رستخیز. برخاستن مردگان . بعث . (فرهنگ فارسی معین ). روز قیامت و محشر. (ناظم الاطباء). قیامت را گویند که محشر باشد. (برهان ) (از شعوری ج 2 ص 23). قیامت . (از غیاث اللغات ). روزی که مردگان به امر خدا زنده گردند و به اعمال آنان رسیدگی شود. روز قیامت . محشر. (فرهنگ فارسی معین ج 5). به ضم اول یعنی قیامت و معنی ترکیبی آن روییدن وبرخاستن است ، و رستخیز نیز به همین معنی است . مؤلف گوید: این لغت در اصل راست خیز بوده یعنی ایستاده . چون روز قیامت تمام مردگان زنده شده به پای ایستند آن روز را روز راست خیز گفته اند و رستخیز مخفف آن است وترجمه ٔ آن به عربی روز قیام است یعنی راست ایستادن ... (انجمن آرا) (از آنندراج ). در سراج اللغات رستاخیز و رستخیز بالضم است . (از آنندراج ) (غیاث اللغات ). آقای پورداود گوید: کلمه ٔ رستاخیز مرکب از راست و خیز چنانکه رضاقلیخان هدایت در فرهنگ انجمن آرای ناصری پنداشته نیست ، بلکه از لغت ایرست ۞ که در پهلوی ریستک ۞ و ریسته ۞ و یا ریست ۞ شده و به معنی مرده و درگذشته است ترکیب یافته و بنابراین رستاخیز یا رستخیز یعنی برخاستن مردگان ... (یشتها ج 2 ص 332). و نیز رجوع به حاشیه ٔ لغت رستاخیز در برهان قاطع چ معین شود. رستخیز. قیامت . ساعت . روز شمار. روز جزا. یوم الحساب . یوم الدین . یوم الفصل . یوم الحشر. یوم القیامة. یوم النشور. طامة. طامةالکبری . یوم التناد. یوم التنادی . حشر. نشر.نشور. عرصات . حاقة. قارعة. واقعة. ازفة. آزفة. صافة. معاد. یوم فزع اکبر. (یادداشت مؤلف ) :
کفن پوشید و تیغ تیز برداشت
جهان فریاد رستاخیز برداشت .

نظامی .


سنان بر سینه ها سر تیز کرده
جهان را روز رستاخیز کرده .

نظامی .


زندگی مرگ گور رستاخیز
در کتب خوانده ای و میخوانی .

کمال الدین اسماعیل .


هین چه آوردید دستاویز را
ارمغان روز رستاخیز را.

مولوی .


مردم از فتنه گریزند و ندانند که ما
به تمنای در حسرت رستاخیزیم .

سعدی .


روز رستاخیز کآنجا کس نپردازد به کس
من نپردازم به هیچ از گفتگوی یار خویش .

سعدی .


پیاله بر کفنم بند تا سحرگه حشر
به می ز دل ببرم هول روز رستاخیز.

حافظ.


و رجوع به مترادفات کلمه و رستخیز شود. || هنگامه . (ناظم الاطباء). بمجاز، شور و غوغا و فریاد : رستاخیز و نفیر از علیاآباد بخاست . (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 580). و سعادت و ظفر شهریاری بر او رستاخیز آورده . (راحةالصدور راوندی ).
- رستاخیز فکندن ؛ هنگامه بپا کردن . غوغا افکندن :
ز آب جیحون گذشت و آمد نیز
در خراسان فکند رستاخیز.

نظامی .


واژه های قبلی و بعدی
واژه های همانند
۵ مورد، زمان جستجو: ۰.۱۷ ثانیه
رستاخیز. [ رِ ] (اِ مرکب ) رَستاخیز. (فرهنگ نظام ) (از فرهنگ فارسی معین ). رجوع به رَستاخیز و رستخیز در همه ٔ معانی و فرهنگ نظام شود.
رَستاخیز به باور برانگیخته شدن پس از مرگ اشاره می‌کند. در فارسی رست به معنی پیکر مرده است و معنی واژگانی رستاخیز (رست+آ+خیز) «برخاستن جسدها» است.[۱] ...
روز رستاخیز. [ زِ رَ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) روزقیامت . روز حساب . روز شمار. رجوع به رستاخیز شود.
صبح رستاخیز. [ ص ُ ح ِ رَ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب )بامداد قیامت . صبح محشر. رجوع به صبح رستخیز شود.
رستاخیز کردن . [ رَ ک َ دَ ] (مص مرکب ) بمجاز، فریاد کردن : دشمنان را به حال خود بگذارتا قیامت کنند رستاخیز. سعدی .و رجوع به رستاخیزشود.
نظرهای کاربران
نظرات ابراز شده‌ی کاربران، بیانگر عقیده خود آن‌ها است و لزوماً مورد تأیید پارسی ویکی نیست.
برای نظر دادن ابتدا باید به سیستم وارد شوید. برای ورود به سیستم روی کلید زیر کلیک کنید.