علامه ٔ ثانی

علامه ٔ ثانی . [ ع َل ْ لا م َ ی ِ ] (اِخ ) محمدباقربن محمداکمل ، معروف به آقای بهبهانی ، و استاد اکبر، و مروح ملت ، و سیدالبشر، و علامه ٔ ثانی ، و محقق ثالث . او از شاگردان سیدصدرالدین قمی بود. پدرش نیز از فضلای عصر خودو از شاگردان شیخ جعفر قاضی و ملا میرزا شیروانی و علامه مجلسی بود. مادرش دختر نورالدین بن ملا محمدصالح مازندرانی است و جده ٔ پدری مادرش عالمه ٔ فاضله آمنه بیگم دختر مجلسی اول و خواهر مجلسی ثانی است ، ازین رو از اولی به جد و از دومی به خال تعبیر میکند. ولادتش به اختلاف روایت در سال 1116 یا 1117 یا 1118 هَ . ق . در اصفهان بود. و مدتی در بهبهان سکونت کرده و اخیراً در کربلای معلی اقامت گزید. وفات او در سال 1205 یا1206 یا 1208 هَ . ق . است ، و در حرم مطهر سیدالشهداء مدفون گشت . از وی پرسیدند که به چه وسیله بمراتب عالیه ٔ علمیه ارتقا جستی ؟ فرمود که در نفس خود چیزی سراغ ندارم که مایه ٔ استحقاق من باشد، جز اینکه خودم را لاشی ٔ محض پنداشتم و در شمار موجودات نیاورده ، و در تعظیم و توقیر علما و ذکر خیر ایشان و محترم داشتن اسامی ایشان جدّی وافی بکار برده و تا آنجا که مقدور بود در تحصیل علم و دانش فروگذاری نکردم . تألیفات وی عبارتست از: 1- ابطال القیاس . 2- اثبات التحسین و تقبیح العقلیین . 3- الاجتهاد و الاخبار، در رد اخباری . 4- احکام العقود. 5- الاستصحاب . 6- اصالة البراءة.7- اصالة الصحة فی المعاملات و عدمها. 8- اصول الاسلام و الایمان . 9- الامامة. 10- التحفة الحسینیة. 11- التعلیقة البهبهانیة. 12- التقیة. 13- حاشیه ٔ ارشاد علامة. 14- حاشیه ٔ تهذیب علامه . 15- حاشیه ٔ شرح ارشاد اردبیلی . 16- حاشیه ٔ مدارک . 17- حاشیه ٔ مسالک . 18- حاشیه ٔ معالم . 19- حاشیه ٔ وافی . 20- شرح مفایخ الکلام . 21- مصابیح الظلام ... (از ریحانة الادب ج 1 ص 22 از مستدرک الوسائل و روضات الجنات ، قصص العلماء، هدیةالاحباب ).