مریم . [ م َرْ ی َ ] (اِخ ) برحسب روایات نام دختر قیصر روم است که پدرش او را به تزویج خسرو پرویز در آورد و او مادر شیرویه بود. نظامی نیز در داستان خسرو و شیرین ذکر او را آورده است
: بفرمود تا مریم آمد به پیش
سخن گفت با او ز اندازه بیش .
فردوسی .
مریم دختر قیصر کی مادر شیرویه بود و گردیه خواهر بهرام چوبین کی زن او [ خسرو پرویز ] بود هر دو را به مدائن نشانده بود در دارالملک . (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص
107 و ص
108).