میرویس . [ وَ ] (اِخ )
۞ میرویس یا میراویس (
1086 تا
1127 هَ . ق .). وی از افغانان غلجائی بود و در زمان ضعف دولت صفویه علیه دولت ایران شورید. در ابتدای کار کلانتر قندهار بود اما هنگامی که دولت ایران حکومت قندهار را در سال
1119 هَ . ق . به گرگین خان گرجی سپرد میرویس که مورد سؤظن حاکم واقع شده بود به اصفهان تبعید شد. در اصفهان میرویس به ضعف دولت صفوی پی برد و با دسیسه ای بزرگان دربار شاه را نسبت به گرگین خان بد گمان ساخت و سپس به بهانه ٔ زیارت مکه از شاه اجازه ٔ سفر گرفت . در آنجا از علمای سنت فتوی گرفت که محاربه با شیعیان موافق احکام شرع است . پس از بازگشت به اصفهان در
1121 هَ . ق . اجازه یافت که به قندهار برگردد. اما میرویس همین که به قندهار رسید سر به شورش برداشت و گرگین خان را کشت وسپاهیان ایران را که به محاصره ٔ قندهار فرستاده شده بودند شکست داد و به این ترتیب اساس دولت افغانها را پی ریزی کرد. میرویس در سال
1127 هَ . ق . درگذشت .