نطنز

نطنز. [ ن َ طَ ] (اِخ ) قصبه ٔ مرکزی بخش نطنز ازشهرستان کاشان است و در 326 هزارگزی تهران و 74 هزارگزی جنوب شرقی کاشان و 71 هزارگزی مغرب اردستان واقع است ، مشخصات جغرافیائی آن عبارت است از طول 51 درجه و 54 دقیقه و 30 ثانیه ، عرض 33 درجه و 31 دقیقه و 30 ثانیه ، ارتفاع 1372 گز. این قصبه و مزارع مربوط بدان در دره ٔ شرقی کوه کرکس واقع است و هوایش سردسیر است . آب قصبه از 25 رشته قنات تأمین می گردد. محصول عمده ٔ آن غلات و حبوبات و انواع میوه ها و محصولات صیفی است و خربزه و هندوانه ٔ آن شهرتی دارد. جمعیت قصبه 4000 تن است . شغل عمده ٔ اهالی زراعت است و چینی سازی و قالی بافی . ابنیه ٔ قدیمی قصبه بدین شرح است : 1 - بنای آتشکده ٔ کوشک که از سنگ و ساروج ساخته شده و از بناهای عهد ساسانی است . 2 - محراب مسجد کوچه ٔ میر که در عهد سلجوقیان ساخته اند. 3 - مسجد جمعه که به سال 704 هَ . ق . بنا شده است . 4 - مقبره ٔ شیخ عبدالصمد که در مسجد جامع واقع است و تاریخ بنای آن 707 است . 5- کاروانسرای شاه عباسی . 6- مقبره ٔ عون بن علی از آثار عهد صفوی . 7- مقبره ٔ بی بی رقیه . 8 - گنبد باز مربوط به دوره ٔ صفویه . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 3).