اجازه ویرایش برای همه اعضا

کوه

نویسه گردانی: KWH
کوه به زمین‌چهرهای بزرگی گفته می‌شود که از زمین‌های اطراف بلندتر بوده، سطح نسبتاً کوچکی داشته باشند و دارای قلّه نیز باشند. معمولاً کوه نسبت به تپه دارای سراشیبی بیشتری است. عموماً به ارتفاعات بلندتر از ۶۰۰ متر نسبت به زمین‌های اطراف آن کوه می‌گویند. کوهها بر اثر زمین‌ساخت صفحه‌ای یا آتشفشان‌خیزی تشکیل می‌شوند. این نیروها می‌توانند به‌صورت موضعی سبب بالا آمدن سطح زمین شوند. کوه‌ها به‌آهستگی و به‌دلیل اثر رودخانه‌ها، شرایط آب‌وهوایی و یخچال‌های طبیعی دچار فرسایش می‌شوند. اندک کوه‌هایی به شکل قلّه‌های منفرد دیده می‌شوند و بیشتر آنها در قالب رشته‌کوه وجود دارند. محتویات ۱ کوه ۲ تقدس کوه در فرهنگ‌ها ۳ کوه‌ها در زمین ۴ جستارهای وابسته ۵ منابع کوه کوه: هر یک از برآمدگی‌ها و مرتفعات سطح زمین که از خاک و سنگ فراوان کانی‌های مختلف تشکیل شده و نسبت به زمین‌های اطراف بسیار بلند باشد؛ جبل؛ «دریا و کوه در ره و من خسته و ضعیف، ای خضر پی خجسته مدد کن به همتم.»[۲][۳] تقدس کوه در فرهنگ‌ها راه باستانی سنگفرش شده در کوههای بهبهان راه باستانی سنگفرش شده در کوههای بهبهان راه باستانی در زاگرس، بهبهان راه باستانی در زاگرس، بهبهان در سراسر جهان باستان، کوه‌های مقدس بسیاری وجود داشت که جایگاه خدایان بود و پیوند میان آسمان و زمین به‌شمار می‌آمد. بنابر بعضی کیهان شناختی‌ها، کوه مقدس نیز مرکز و محور سراسر کیهان بود. ستیغ‌های دوگانه، گاهی جایگاه خورشید و ماه بود. در مصر، یک ماه خدا به نام تحوت، در معبدی می زیست که بر روی سلسله جبالی در غرب شهر تب واقع بود. در جهان فرودین اساطیر مصری، کوهی وجود داشت که بر فراز آن، تختی بود و فرعون پس از مرگ به وسیلهٔ نردبانی از آن بالا می‌رفت، در شهرهای بین‌النهرین زیگورات، به مفهوم کوه مقدس ساخته می‌شد و معبدی در قلهٔ آن برپا می‌کردند. مادر – الههٔ عمدهٔ بین‌النهرینی را بانوی کوه (یعنی نین – هورساگ[۴] Ninhursag) می‌نامیدند، زیرا کوه‌ها سرچشمهٔ نخستین آبها و در نتیجه، موجب حاصلخیزی به‌شمار می‌رفتند. هندوستان دارای کوه‌های مقدس بسیار است. کوه کایلاسا Kailasa در هیمالیا، جایگاه شیوا و مرکز زیارت است. در آیین بودایی چنین تعلیم داده می‌شد که زمین مسطح و مدور و کوه مرو Mero در وسط آن است و تخت بودا را تشکیل می‌دهد. استوپا و پاگودا، شکل‌های نمادین کوه مرو بودند و محور کیهانی، از مرکز آن معبدها می گذشت. جایگاه «بودهی ستوه»، آوالوکی تشوارا، کوه اسطوره‌ای پوتالا Potala بود. تپه‌ای که بر آن قصر دالایی لاما در لهاسا قرار دارد، سده شانزدهم یعنی زمانی که او آنجا را در اختیار داشت نیز، به همان نام بود، زیرا او به عنوان تجسم دوبارهٔ بودهی ستوه به‌شمار می‌آمد. خدایان کوهستان‌ها در ژاپن فراوانند. این کوه‌ها که در آغاز، متعلق به شینتو بودند، به تدریج، ازآن آیین بودائی شدند و غالباً مربوط به حاصلخیزی زمین هستند و عده‌ای به زیارت آن‌ها می‌روند و هر ساله جشن برپا می‌دارند. فوجی یاما، مقدس‌ترین کوه به‌شمار می‌رفت و الههٔ حامی آن، Sengen نام داشت که برایش معبدی در ستیغ کوه، در ۸۰۶ میلادی، ساخته شد. «سن گن» الههٔ کوه را در نقاشی‌های ژاپنی به‌طور گسترده‌ای نشان می‌دهند، در حالی که، یک شاخهٔ لوبیا در دست دارد، و کلاهی پهن بر سر نهاده‌است که در مورد پرستش او با سه خدای بودایی، جابجایی صورت گرفته‌ است. این خدایان را بر روی سه قله نشان می‌دهند که گروهی از زایران بسوی آن‌ها روانند. خدایان دیگر عبارتند از «سانو» Sano، خدای کوه «هیه یی» Hiei، خدای سهمگین شینگون Shingon به نام زایوگونگن Zao Gongen، خدای کوه «کیمپو» Kimpo و خدایان بیشمار منطقهٔ کومانو Kumano، با آبشار مقدسش، که تصور می‌رفت نزدیک کوه «پوتالا» بود، که برای «آوالوکی تشوارا» مقدس به‌شمار می‌رفت. کوخ، یکی از دوازده زینت، بر روی جامهٔ امپراتوران چین بود. در اسطورهٔ تایویی، کوه نشانهٔ جزایر خوشبختی، جایگاه جاودان‌ها یا تپه‌های طول عمر، یعنی محلی است که «قارچ مقدس» در آنجا می‌روید. کوه، یکی از موضوعات مردم پسند در نقاشی‌های روی سفال و نقاشی‌های لاک اندود است و در آنجا، سه و گاهی پنج یا هفت ستیغ را بسیار نقش پردازی می‌کردند و این ستیغ‌ها از میان امواج دریای شرقی سربرمی آوردند {مینگ، اواخر سدهٔ پانزدهم}. کوه، مکان عزلت راهبان چینی بود، چنان‌که بیابان تب، برای عیسویان نخستین، چنین وضعی را داشت. در اینجا، عزلت گزیدگان امیدوار بودند دروازهٔ بهشت جاودانها را بیابند و آن را از طریق شکافی در صخره‌ها پیدا کنند. کوه تایویی را نیز به‌صورتی حجاری می‌کردند که جاودانها را همراه با نماد تایویی نشان دهند و این کوه برای دانشمندان موجب تفکر و اندیشه می‌شد. در کتاب عهد عتیق، یهوه از فراز کوه سینا با موسی سخن گفت. در نقشه‌های جهان در قرون وسطا، که معمولاً مدور نشان داده می‌شدند، اورشلیم را در وسط قرار می‌دادند، به‌طوری‌که صلیب، که گاه نماد حضرت عیسی بود، و به‌طور سنتی، از او به عنوان تپه یاد می‌شد، در مرکز جهان عیسویت قرار داشت.[۵] نمایی از کوه دماوند ظرفیت های کوه در ایران سبب شده است تا وابستگی انسان و شهرهای کوهپایه ای به کوه بیشتر شود و در ذهن مردم معنایی بیش از یک عنصر طبیعی داشته باشد. به عنوان مثال کوههای مجاور شهرها و روستاها در ایران دارای نام می باشند که این مسئله یکی از راههای برقراری ارتباط با کوه و معنادهی به آن است. همچنین وجود روابط و وابستگی های متعدد میان کوه و سکونتگاههای کوهپایه ای، منجر به شکل گیری داستان و اسطوره در کوهها شده و کوهها به صورت عناصر نمادین در ذهن مردم جای پیدا کرده اند. به عنوان مثال کوه سبلان در مقیاس منطقه ای و کوه دماوند در مقیاس ملی نقش سمبولیک و اسطوره ای دارند.[۶] کوه‌ها در زمین کوه‌ها ۵۲٪ آسیا، ۳۶٪ آمریکای شمالی، ۲۵٪ اروپا، ۲۲٪ آمریکای جنوبی، ۱۷٪ استرالیا و ۳٪ آفریقا را پوشانده‌اند و روی هم رفته ۲۴٪ خشکی‌های زمین را شامل می‌شوند. اما از هر ۱۰ نفر یک نفر در کوه‌ها زندگی می‌کند. همهٔ رودخانه‌های مهم جهان از کوه‌ها سرچشمه می‌گیرند و بیش از نیمی از آبی که انسان‌ها نیاز دارند از کوه‌ها به دست می‌آید. به سرزمینی که کوه فراوان داشته باشد کوهستان یا کوهساران گفته می‌شود. به زنجیره‌ای از کوه‌های به‌هم‌پیوسته، رشته‌کوه گفته می‌شود. جستارهای وابسته فهرست بلندترین کوه‌های دنیا مناطق کوهستانی ایران فهرست کوه‌های افغانستان منابع "Highest Mountain Peaks of the World". www.infoplease.com. Retrieved 2021-07-31. فرهنگ فارسی معین. جلد3 غزلی از حافظ ویکی‌پدیای انگلیسی فرهنگ نگاره‌ای نمادها در هنر شرق و غرب/جیمز هال/برگردان رقیه بهزادی/فرهنگ معاصر بابک داریوش و حشمت اله متدین، جایگاه کوه در ادبیات ایران در گذر زمان و تاثیر مدرنیته بر آن، باغ نظر Wikipedia contributors, "Mountain," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mountain&oldid=191337765 (accessed February ۱۴، ۲۰۰۸). در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کوه موجود است. نبو فهرست کوه‌ها نبو زمین‌چهرها نبو کوه‌های اطلس رده‌ها: اصطلاحات جغرافیا پدیده‌های جغرافیایی کوهنوردی کوه‌ها این صفحه آخرین‌ب ار در ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۱ ساعت ‏۱۳:۲۰ ویرایش شده‌ است.
واژه های قبلی و بعدی
واژه های همانند
۲۴۸ مورد، زمان جستجو: ۰.۳۰ ثانیه
کوه پس . [ پ َ ] (اِخ ) دهی از دهستان دیلمان که در بخش سیاهکل شهرستان لاهیجان واقع است و 539 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2...
کوه بن . [ ب ُ ] (اِخ ) دهی از بخش قصرقند که در شهرستان چاه بهار واقع است و 160 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8).
کوه پر. [ پ َ ] (اِخ ) دهی از دهستان حومه ٔ بخش کلاردشت که در شهرستان نوشهر واقع است و 300 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 3).
کوه بر. [ ب ُ ] (نف مرکب ) سنگتراش در کوه . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
کوه آب . (اِخ ) دهی از دهستان ده پیر که در بخش حومه ٔ شهرستان خرم آباد واقع است . 120 تن سکنه دارد که از طایفه ٔپیرالوند هستند. (از فرهنگ جغر...
کوه بری . [ ب ُ ] (حامص مرکب ) شغل و عمل کوه بر. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). رجوع به کوه بُر شود.
کتل کوه . [ ک ُ ت َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان بابالی ، بخش چقلوند شهرستان خرم آباد. جلگه ای و سردسیر. سکنه 120تن . آب آن از چشمه ٔ سیاه چل ....
کوه باش . (نف مرکب )که جای در کوه دارد. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا): قوعلة؛ عقاب کوه باش . (منتهی الارب ، یادداشت ایضاً).
کوه بنه . [ ب ُ ن ِ ] (اِخ ) دهی از دهستان حومه ٔ بخش مرکزی شهرستان لاهیجان است که 331 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2).
کوه پشت . [ پ ُ ] (ص مرکب ) بر وزن و معنی کوزپشت است که به عربی هضبه خوانند. (برهان ). کج و خمیده و کوزپشت . (ناظم الاطباء). ظاهراً مصحف ...
« قبلی ۱ ۲ صفحه ۳ از ۲۵ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹ ۱۰ بعدی »
نظرهای کاربران
نظرات ابراز شده‌ی کاربران، بیانگر عقیده خود آن‌ها است و لزوماً مورد تأیید پارسی ویکی نیست.
برای نظر دادن ابتدا باید به سیستم وارد شوید. برای ورود به سیستم روی کلید زیر کلیک کنید.