میلان

در لغت‌نامه‌ها برای واژه میلان (از روسی Милан/Milan)، چند معنی آمده است که یکی از آن‌ها این است: «در گویش مردم مشهد به خیابان کوچک و مسکونی اطلاق می‌شود که از طرفین خیابان اصلی منشعب می‌گردد؛ این خیابان معمولا مستقیم، ماشین‌رو و مسکونی است و کاملا با کوی و کوچه متفاوت است.» به گفته مهدی سیدی، ظاهرا کلمه میلان از شهر قوچان به مشهد آمده است؛ چون نخستین‌بار پس از آنکه شهر قدیم قوچان دراثر زلزله سال1270 خورشیدی ویران شد و مهندسان روسی، شهر جدید قوچان را در جوار آن، براساس نقشه شهر عشق‌آباد ساختند، نام میلان را بر خیابان‌های شطرنجی اصلی و فرعی آن نهادند. در‌نتیجه احتمال می‌رود که اولین‌بار در اراضی سرده و سعدآباد (تختی فعلی) که از سال‌1316‌خورشیدی به بعد خانه‌سازی شده‌اند، اصطلاح میلان نیز رایج شده باشد. به‌ویژه در حدفاصل فلکه سعدآباد تا چهارراه میدان‌بار که خانه یکی از رؤسای امنیه و نظمیه سابق قوچان و شهردار بعدی شهر مشهد، یعنی «کاشف‌الملک» در آن قرار داشته است. سیدی می‌گوید: کاشف‌الملک که معاون بلدیه مشهد شده بود، اصطلاحاتی را که از زمان ساخت شهر قوچان از مهندسان روسی آموخته بود، به مشهد آورد. ظاهرا اطلاعات او از شهرسازی دقیق و کامل نبوده است. کلمه میلان هم از همان زمان در مشهد رایج و مصطلح شد. محله‌های سعدی، جنت، آبکوه، سی‌متری اول و دوم احمد‌آباد و کوی طلاب، جزو نخستین محله‌هایی بودند که با نقشه‌های مدرن روسی و به‌صورت شطرنجی طراحی شدند و بنای آن‌ها در مشهد نهاده شد .سیدی می‌گوید: جالب است بدانید که واژه «میلان» بعدها و به تقلید از مشهد، به دیگر شهرهای خراسان مانند کاشمر و فردوس، سرایت کرد