مقدمات

مقدمات . [ م ُ ق َدْ دَ ] (ع اِ) کردارهای نخستین و گفتارهای نخستین و چیزهایی که نخست وجود آنها لازم است . (ناظم الاطباء). ج ِ مقدمة. چیزهایی که وجود آنها برای شروع در امری ضروری است : به حکم این مقدمات روشن می گردد که ملک بی دین باطل است . (کلیله و دمنه ). من به حکم این مقدمات از علم طب تبرﱡمی نمودم . (کلیله و دمنه چ مینوی ص 47). بدین مقامات و مقدمات هرگاه که حوادث بر عاقل محیط شود باید که در پناه صواب رود. (کلیله و دمنه ). پس از این مقدمات نتیجه ٔ آن همی آید که دبیر عاقل و فاضل مهین جمالی است از تجمل پادشاه .(چهارمقاله ص 41). شاعری صناعتی است که شاعر بر آن صناعت اتساق مقدمات موهمه کند. (چهارمقاله ص 4). پس به موجب این مقدمات واضح ... (سندبادنامه ص 5). چون مبرهن شد بدین مقدمات که ... (سندبادنامه ص 7). به مقدمات لایح و براهین واضح راجح است . (سندبادنامه ص 4).
- مقدمات حکمت ؛اصطلاح اصولی است و بیانات مختلفی برحسب مورد برای آن شده است و بالجمله عبارت است از: 1 - آنکه متکلم در مقام بیان تمام مراد باشد نه اهمال و اجمال . 2 - قرینه و قیدی در بین نباشد که دلالت بر مقید کند. 3 - امری که لفظ مطلق که بدان انصراف داشته باشد در مقام نباشد. در هر موردی که این سه مقدمه درست باشد می توان لفظ مطلق را بر شیوع و اطلاق حمل کرد و بالجمله عدم قرینه ٔ صارفه ، قبح عقاب بلابیان و بودن متکلم در مقام بیان تمام مراد و نبودن قدر متیقن در مقام تخاطب .(فرهنگ علوم نقلی جعفر سجادی ).
- مقدمات خارجی ؛ امور خارج از ماهیت و ذات اشیا را گویند مانند علت ، سبب ، شرط و عدم مانع. (فرهنگ علوم نقلی جعفر سجادی ).
- مقدمات داخلی ؛ هرگاه ماهیتی مرکب باشد می توان گفت هر یک از اجزای آن نسبت به کل مقدمه است زیرا هر جزء هر چیزی غیر از خود آن چیز است . (از فرهنگ علوم نقلی جعفر سجادی ).
- مقدمات فعل ؛ (اصطلاح منطق ) عبارتند از: 1 - تصور (علم تصوری و تصدیقی ). 2 - میل . 3 - شوق مؤکد. 4 - اراده ٔ جازم . (فرهنگ علوم عقلی جعفر سجادی ).
- مقدمات قیاس ؛ (اصطلاح منطق ) صغری و کبری و مقدم و تالی . (فرهنگ علوم عقلی جعفر سجادی ).
- مقدمات منطقیه ؛ مراد همان قضایاست که مقدمات قیاسند. (فرهنگ علوم عقلی جعفر سجادی ).