مرتفع. [ م ُ ت َ ف َ ] (ع ص ) برداشته شده . (غیاث اللغات ). برشده . بررفته . (یادداشت مرحوم دهخدا). بلند کرده شده . برافراشته . بالا برده شده
۞ : نیت غزوی دیگر کرد که اعلام اسلام بدان مرتفع گردد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص
273). || برطرف کرده . از بین برده . (فرهنگ فارسی معین ). منتفی کرده شده . از بین برداشته . بر طرف شده
۞ . نعت است از ارتفاع . رجوع به ارتفاع شود. || گرانبها. قیمتی
۞ . (فرهنگ فارسی معین ). گران قیمت . اعلا
: از وی [ دمیره در مصر ] جامه های کتان خیزد مرتفع و با قیمت . (حدود العالم ). از بصره نعلین خیزد و فوطه های نیک و جامه های کتان و خیش مرتفع.(حدود العالم ). پس از آنجا سوی المعتز باللّه هدیه فرستاد مرکبان نیکو و بازان شکاری و جامه های مرتفع ومشک و کافور. (تاریخ سیستان ). خواجه خلعت بپوشید...قبای سقلاطون بغدادی بود... و عمامه ای قصب بزرگ اما بغایت باریک و مرتفع. (تاریخ بیهقی ص
150). هفت فرجی برآوردند یکی از آن دیبای سیاه و دیگر از هر جنس و جامهای بغدادی مرتفع. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص
378). پنجاه پارچه ٔ نابریده مرتفع... (تاریخ بیهقی ص
44).
مرتفع جامه های قیمت مند
بیشتر ز آنکه گفت شاید چند.
نظامی .
وانواع دیباج و سقلاطون مرتفع و شراب گران قیمت . (تاریخ طبرستان ، از فرهنگ فارسی معین ). || بلند. رفیع. برافراشته
: چنین مرتفع پایه جای تو نیست
گناه از من آمد خطای تو نیست .
سعدی .
-
مرتفع شدن ؛ مرتفع گشتن . مرتفع گردیدن . منتفی شدن . برطرف شدن . زایل گشتن . برخاستن
: تا رسوم جور و بیداد بکلی مرتفع گردد. (ظفرنامه ٔ یزدی ).
- || برافراشته گشتن . رفعت یافتن . بلند شدن
: اعلام اسلام بدان مرتفع گردد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص
273). بر سریر مملکت استقرار یافت و رایت دولت او مرتفع شد. (لباب الالباب ، فرهنگ فارسی معین ).
- || بلند بنا شدن . (فرهنگ فارسی معین ).
-
مرتفع ساختن و مرتفع کردن ؛ برطرف کردن . از بین بردن . (فرهنگ فارسی معین )
: گر مزاج فاسدش گردد مؤثر در عدد
مرتفع سازد فسادش صحت نصف از چهار.
وحشی (فرهنگ فارسی معین ).
- || برافراشتن ؛ بلند کردن . (فرهنگ فارسی معین ).
- || بلند بنا کردن . (فرهنگ فارسی معین ).