مروج الذهب

مُروج‌الذَهَب و معادن‌الجوهر (به فارسی: مَرغزارهای زر و کان‌های گوهر) کتابی است تاریخی نوشته علی بن حسین مسعودی، تاریخ‌نویس و جغرافی‌دان سدهٔ ۴ هجری. نام کتاب (که برخی به اشتباه مروّج الذهب می‌خوانند) به معنی گذرگاه‌ها و معدن‌های گوهر است (مروج جمع مَرج به معنای چمنزار یا مرغزار است). مروج‌الذهب که در ۱۳ جلد به نگارش درآمده، به ضبط و ثبت تاریخ بشر، داستان‌های تاریخی و مسائل قوم‌شناسی مللی می‌پردازد که مسعودی در مسیر مسافرتهای خود از مصر تا هندوستان آن‌ها را ملاقات کرده بود. مروج‌الذهب به زبان‌های مختلف ترجمه شده‌است که از آن جمله می‌توان به ترجمهٔ فرانسوی آن که تحت نام Les prairies d'or در سال ۱۹۶۲ در پاریس به چاپ رسیده‌است، اشاره کرد. چکیدهٔ کتاب مروج‌الذّهب آخرین اثر مسعودی و حاصل یک عمر جهانگردی و مطالعه عمیق وی در حوزه اندیشه‌ها و رفتار اقوام مختلف است. او این کتاب را در سال ۳۳۲ هجری قمری نگاشته و در سال ۳۳۶ هجری در آن تجدید نظر کرده‌است. این کتاب که نزد اروپائیان آواز قوی مسعودی نیز نامیده می‌شود، در ۱۳۲ باب تنظیم و به دو بخش قبل از اسلام و بعد از اسلام تقسیم شده‌است. مسعودی در بخش نخست به خلقت جهان و توصیف زمین و ذکر سرزمین‌ها و دریاها و رودها و کوه‌ها پرداخته و همچنین از تاریخ انبیا و اخبار ملت‌ها اعم از یهودی، مسیحی، هندی، ایرانی، یونانی و رومی و عرب مطالبی سخن گفته و در بخش دوم مطالبی از ولادت پیامبر اکرم، تاریخ بعثت و هجرت و خلفای راشدین، اموی و عباسی تا سال ۳۳۶ ه قمری مطرح کرده‌است. منابع المسعودی، علی بن حسین، الشافعی، (مروج الذهب ومعادن الجوهر) دارالاندلس للطباعة و النشر: بیروت، چاب بیست وششم، انتشار سال ۱۹۸۵ میلادی. (به عربی). کشف الظنون عن أسامی الکتب والفنون، حاجی خلیفة، الناشر: مکتبة المثنی - بغداد ودار إحیاء التراث العربی، ودار الکتب العلمیة. نبو جغرافی‌دانان قرون میانی دوران اسلامی جغرافی‌دانان (حدود سده‌های قمری) سدهٔ ۹ (سده‌های دوم وسوم) محمد بن موسی خوارزمی • ابوحنیفه دینوری • یعقوبی • سلیمان تاجر سدهٔ ۱۰ (سده‌های سوم و چهارم) ابن خردادبه • ابن رسته • ابن فضلان • ابوزید بلخی • ابومحمد الحسن الهمدانی • علی بن حسین مسعودی • اصطخری • خشخاش بن سعید بن اسود • ابن حوقل • ابن فقیه همدانی • محمد مقدسی • جیهانی سدهٔ ۱۱ (سده‌های چهارم و پنجم) ابوریحان بیرونی • ناصرخسرو • گردیزی • بکری • محمود کاشغری سدهٔ ۱۲ (سده‌های پنجم و ششم) محمد بن ابی بکر ظهری • شریف ادریسی سدهٔ ۱۳ (سده‌های ششم و هفتم) ابن جبیر • یاقوت حموی • ابن سعید مغربی • ابن نفیس سدهٔ ۱۴ (سده‌های هفتم و هشتم) شمس الدین الانصاری الدمشقی • ابوالفدا • ابن وردی • حمدالله مستوفی • ابن بطوطه • ابن فضل‌الله عمری سدهٔ ۱۵ (سده‌های هشتم و نهم) ابن ماجد سدهٔ ۱۶ (سده‌های نهم و دهم) سلیمان المهری • پیری رئیس • میراحمد نصراله تهتوی • امین احمد رازی آثار المسالک و الممالک • صوره الارض • نزهة المشتاق فی اختراق الآفاق • الرود المطار • معجم‌البلدان • سفرنامه ابن بطوطه • مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر • نقشه پیری رئیس مکتب‌ها مکتب بلخی • مکتب عراقی تأثیرات افلاطون • بطلمیوس آیکون خرد این یک مقالهٔ خرد کتاب است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. رده‌ها: آثار جغرافیایی اسلام قرون وسطی بغداد در دوره عباسیان تاریخ بغدادتاریخ خاورمیانه تاریخ خلافت عباسی تاریخ عراق خلافت عباسی خلفای عباسی رویدادنامه‌ها قرون وسطی کتاب‌های تاریخی کتاب‌های تاریخی درباره عراق کتاب‌های جغرافیایی کتاب‌های سده ۴ (قمری)کتاب‌های عربی سده دهم (میلادی)منابع اولیه تاریخ ساسانیا نادبیات عربی قرون وسطی این صفحه آخرین‌بار در ‏۲۹ دسامبر ۲۰۲۱ ساعت ‏۰۴:۳۸ ویرایش شده‌است.