کوروش

کوروش در منابع پارسی برخی این موضوع را پیش کشیده اند که نام کوروش در تاریخ هرودوت، کتاب مقدس، کوروش نامه ی گزنفون و روی هم رفته در منابع ناپارسی آمده است و چرا در ادبیات پارسی و یا اوستا و نوشته های پهلوی نامی از وی نیست. اینک بررسی کوروش در منابع پارسی:
کوروش در اوستایی: کوئیریس kuïris و به معنی: زیور، گردنبند، زره، جوشن؛ در سنسکریت کوروه: kuruh؛ بوده است. در نوشته های زبان سغدی (زبان پارسی میانه در سمرقند و بخارا) واژه ی: استروشنیک ástruŝnik استروشنه، یا کوروش کده، و یادگاری از کوروش بزرگ در تاجیکستان است.
در سنگنوشته های مانده از پارسی باستان، در دو جا نام کوروش به شکل‌های زیر آمده است: یکبار در سنگنوشته ی پاسارگاد: «من کوروش، شاه هخامنشی»؛ و دیگری در سنگنوشته ی داریوش بزرگ در بیستون که کمبوجیه و بردیا پسران کوروش معرفی شده‌اند: «پسر کوروش به نام کمبوجیه از
دودمان ما در این جا شاه بود»، «مغ گئومات به دروغ چنین می‌گفت که من بردیا پسر کوروش هستم»، «وَهیَزداتَه به دروغ چنین می‌گفت که من بردیا پسر کوروش هستم».