دِزفول(پارسی میانه: دژپل ) در بخش‌های جلگه‌ای استان خوزستان و با گستردگی نزدیک به ۴۷۶۲ کیلومتر مربع[۴] _که با برشمردن بخش‌های روستایی آن دارای گستردگی برابر ۷۸۴۴ کیلومتر مربع می‌باشد_ جای دارد[۵].
دزفول نام شهری است در نیمروز(جنوب) باختری ایران و مرکز شهرستان دزفول که در کنار رودخانه دز گسترده شده‌است. این شهر در دامنه‌های زاگرس میانی جای دارد و پیشینه تاریخی آن به زمان ساسانیان باز می‌گردد ولی پیش از ساسانیان هم آباد بوده و بخشی از سرزمین‌های امپراتوری‌های ایلام و هخامنشیان به شمار می‌رفته‌است. این شهر در ۷۲۱ کیلومتری تهران و ۱۵۵ کیلومتری اهواز جای دارد.[۶] شهرستان دزفول دارای زمستان و پاییزی مدیترانه‌ای بوده و زیستبوم سرسبز آن از پایان زمستان تا آغازه‌های بهار بسیار دلپذیر است. این شهرستان با زیستبوم زیبای جلگه‌ای-کوهپایه‌ای و کوهستانی خود در سراسر سال و به ویژه در روزهای نوروز پذیرای شمار بسیاری از گردشگران می‌باشد.[۷][۸]
محتویات [نمایش]
پیشینه [ویرایش]

برپایه نوشته ایرج افشار (شهرهای ایران) دزفول شهری است که پیشینه آن به چندین هزار سال می‌رسد. از کهن ترین شهرهای استان خوزستان به شمار می‌رود و از دید تاریخ و فرهنگ ویژگی‌های برجسته‌ای دارد. بر پایه گفته‌های کاوشگران باختری در سده‌های گذشته _کسانی مانند والتر هینتس آلمانی_، آوان پایتخت نخستین امپراتوری پهناور کشور عیلام در دزفول کنونی جای داشته‌است.[۹] تپه‌های باستانی چغامیش با دیرینه‌ای نزدیک به ۴۰۰۰ سال پیش از زایش مسیح که به گفته باستان‌شناسان، گنجینه ارزشمندی از دانستنی‌های سودمند پیرامون رخدادهای زمان باستان از هزاره هفتم پیش از زایش تا شکوفایی تمدن شوش را در بر دارند نیز در دزفول جای دارد.[۱۰][۱۱] بانو هلن کانتر _یکی از دست اندرکاران گروه کاوشگری و باستان‌شناسی این گستره_در هنگام یک سخنرانی در تهران پیرامون کاوشهای انجام گرفته در تپه چغامیش از دزفول به نام ‹‹ شهری از سپیده دم تاریخ ›› یاد کرده‌است.[۱۲]
نام دزفول [ویرایش]
«دزپل» یا «دژپل» را در گویش بومی دزفیل و دسفیل گویند و عربی شده آن دزفول است. دزفول در زمان ساسانیان همزمان با ساختن پل در کنار آن بر روی رود دز برای پدید آوردن پیوند میان پایتخت تازه (جندی شاپور) و شوشتر بنیان نهاده شد. دژ به معنی سنگر و سکوی دیدبانی می‌باشد و چنین برمی‌آید که نام دزفول یا دزفیل از نام دژ ساخته شده در کنار پل گرفته شده‌است. یکی از نام‌های دیگر دزفول اندامش بوده‌است. گفتنی است یکی از محله‌های کهن شهر دزفول روناش است، (در سده چهارم هجری قمری شهر دزفول به قصر روناش نیز نامور بوده‌است)، که در دست راست رود دز جای داشته و هنوز ویرانه‌هایی به همین نام نمودار است. شهر دزفول بر روی تپه‌ای به بلندای ۲۱۰ متر از رودخانه بنیان نهاده شده‌است و سرداب‌های ژرفی دارد. شهردزفول پیش از ساسانیان -که ساخت پل کهن دزفول به آن زمان برمی‌گردد- نیز دارای تمدن‌هایی بوده‌است. از ایلامیان و گوتیان گرفته تا مادها و هخامنشیان همه روزگاری در این سرزمین زیسته‌اند. دزفول از یورش مغول جان به در برد و پس از اسلام گاهی آباد و گاهی ویران گردید اما پیشرفت گسترده آن همزمان با ساخت سد دز در شمال این شهرستان (سد محمد رضا شاه پیشین) به‌دست ایتالیایی‌ها در ۳۰ سال گذشته به دست آمد. این شهرستان در زمان جنگ ایران و عراق آسیب‌های زیادی دید.
دزفول در زمان جنگ ایران و عراق [ویرایش]


ویرانه‌های یک خانه پس از یورش موشکی به دزفول
با آغاز جنگ ایران و عراق، دزفول یکی از شهرهایی بود که بیش از ۱۶۰ بار به آن یورش موشکی شد. دزفول به عنوان شهری که جزء اهداف اصلی حملات موشکی عراق بود شناخته می‌شده‌است. در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ هواپیماهای عراقی در نخستین روز جنگ به شیوه نیروی هوایی ارتش اسراییل در جنگ شش‌روزه به پایگاه‌های نیروی هوایی ایران یورش بردند. پایگاه چهارم شکاری دزفول (پایگاه وحدتی) یکی از این پایگاه‌ها بود.[۱۳]
پس از آن نیروهای عراقی بارها به شهرهای دزفول و اندیمشک با بمب و موشک یورش بردند دزفول در جنگ هشت ساله ۲٬۶۰۰ کشته داشت. پس از جنگ به پاس پایداری مردم دزفول، این شهر شهر نمونه نامیده شد. همچنین روز ۴ خرداد به نام روز دزفول در تقویم رسمی کشور به ثبت رسید.
امام خمینی به پاس پایداری مردم این شهر گفته‌است:
شما دزفولی‌ها امتحان دادید و از این امتحان خوب بیرون آمدید. شما دین خود را به اسلام ادا کردید
گویش مردم دزفول [ویرایش]

مردم دزفول به لهجه دزفولی که از بازماندگان زبان پهلوی دری و از وزین ترین لهجه‌های ایران زمین است سخن می‌گویند. این لهجه شامل دوگویش عمدهٔ حیدرخانه و صحرابدری است. لهجهٔ غالب دزفول حیدرخانه می‌باشد که به عنوان مثال فعل «مُردَم»،(DIE)را به صورت «مُردُم» (Mordom)تلفظ می‌کنند.
ویژگی‌های جغرافیایی و آب و هوا [ویرایش]

شهرستان دزفول از دید جغرافیایی در درازای جغرافیایی ۴۸ درجه و ۲۴ دقیقه خاوری و پهنای جغرافیایی ۳۲ درجه و ۲۲ دقیقه شمالی گسترده شده‌است و بلندای آن از روی دریا ۱۴۰ متر می‌باشد. دزفول مانند بیشتر شهرهای خوزستان دارای آب و هوای گرم و شرجی می‌باشد و تابستانی گرم و زمستانی مدیترانه‌ای دارد. میانگین بارش سالانه باران ۲۵۰ میلی متر و میانگین دما ۳ درجه سانتی‌گراد در زمستان و ۴۹ درجه سانتی‌گراد در تابستان می‌باشد.
[نهفتن]آب و هوای دزفول
ژانویه فوریه مارس آوریل مـــــه ژوئـن ژوئیـه آگوست سپتامبر اکتبـر نوامبر دسامبر سـال
گرم‌ترین
C° ۲۳ ۳۰ ۳۲ ۳۷ ۴۷ ۴۸ ۴۸ ۴۸ ۴۵ ۴۰ ۳۳ ۲۶ ۴۸
میانگین گرم‌ترین‌ها
C° ۱۴ ۱۸ ۲۲ ۲۸ ۳۶ ۴۱ ۴۳ ۴۲ ۴۰ ۳۲ ۲۴ ۱۷ ۳۰
میانگین سرد‌ترین‌ها
C° ۷ ۸ ۱۲ ۱۷ ۲۳ ۲۷ ۲۸ ۲۸ ۲۴ ۱۸ ۱۱ ۹ ۱۸
سردترین
C° -۳ -۲ -۲ ۶ ۱۲ ۱۷ ۲۰ ۱۶ ۱۲ ۵ --- -۲ -۳
بارش
mm ۷ ۶ ۵ ۳ ۱ --- --- --- ۱ ۱ ۲ ۶ ۳۲

منبع: سایت ودربیس[۱۴] آپریل ۲۰۱۰
ترابری [ویرایش]

فرودگاه [ویرایش]
دزفول دارای یک فرودگاه است که به عنوان تنها فرودگاه شمال خوزستان در کنار پایگاه چهارم شکاری دزفول تأسیس شده و پروازهای روزانه آن به تهران و مشهد برقرار می‌باشد، همچنین مسئولین در سالهای اخیر در پی گسترش آن و افزایش پروازها می‌باشند. پروازهای دزفول به تهران توسط دو شرکت هواپیمایی نفت و آسمان و پروازهای دزفول به مشهد توسط شرکت هواپیمایی ایران ایرتور انجام می‌شود. در حال حاضر در طول هفته ۱۶ پرواز رفت و ۱۶ پرواز برگشت بین دزفول و نهران انجام می‌شود. برای مسیر مشهد هم در روزهای دوشنبه و جمعه دو پرواز انجام می‌شود.
راه‌آهن [ویرایش]
این شهر حدود ۴۰ سال از سه محور شمالی و جنوبی و مرکزی خود به راه آهن سراسری متصل بود اما بعد از استقلال بخشهایی از شهرستان این شهر از نعمت راه آهن در بخشهای شمالی و جنوبی خود محروم گشت و اکنون فاصله ایستگاه فعال قطار از شهر ۷ کیلومتر می‌باشد و تنها جایگاه قطار دزفول ایستگاه سبزآب در بخش سنجر می‌باشد که تقریبا در منطقه‌ای متروکه می‌باشد.[۱۵]
پایانه مسافربری [ویرایش]
دزفول دارای یک پایانه بزرگ مسافربری در خاور شهر می‌باشد. افزون بر این سازمانها و نهادهای مسافربری بسیاری در جای جای شهر برپا می‌باشد که کار ترابری مسافران را برای سفرهای درون استانی و برون استانی بر دوش دارند. از دزفول روزانه اتوبوس‌هایی راهی تهران - اصفهان - شیراز - عسلویه - آبادان - اهواز و ماهشهر می‌شوند که از این میان ترددهای بین دزفول و اهواز از همه بیشتر است.


‏بزرگراه دزفول - اندیمشک
پایانه میوه و تربار [ویرایش]
دزفول دارای ۲ میدان میوه و تره‌بار بزرگ می‌باشد که بخش عظیمی از مرکبات و سیفیجات خوزستان از آنجا به اکثر نقاط کشور حمل می‌شوند. علاوه به آن در اطراف میدان میوه و تره بار ده‌ها پایانه ترابری وجود دارد که این مجموعه دزفول را به قطب میوه و تربار و ترابری خوزستان و غرب کشور تبدیل کرده‌است.[۱۶]
راه‌های زمینی دزفول [ویرایش]
بزرگراه دزفول – اندیمشک به درازای ۱۰ کیلومتر
بزرگراه دزفول – شوش به درازای ۲۵ کیلومتر
راه آسفالته دزفول – شهیون به درازای ۵۵ کیلومتر
راه آسفالته دزفول – شوشتر به درازای ۶۷ کیلومتر
راه آسفالته دزفول – لالی به درازای ۸۵ کیلومتر
تاکسیرانی [ویرایش]
سازمان تاکسیرانی دزفول در سال ۱۳۷۶ راه‌اندازی شد و هم اکنون پس از گذشت یک دهه از آغار به کارش با زیر پوشش دادن شمار ۱۲۰۰ دستگاه تاکسی شهری گردشی و خطی و ساماندهی ۱۰۰ دستگاه خودروی مسافربر و همچنین شمار ۲۹۰ دستگاه وانت بار درون شهری به شهروندان خدمت‌رسانی می‌کند.
اتوبوسرانی [ویرایش]
سازمان اتوبوسرانی دزفول در سال ۱۳۶۹ راه‌اندازی شده‌است. هم اکنون بیش از ۵۰ دستگاه اتوبوس در ناوگان ترابری درون شهری دزفول به خدمت رسانی می‌پردازند.
صنایع دستی [ویرایش]



نمایی از تراش بدنه قلیان بدست یک سازنده قلیان در بازار کهنه (دزفول)


‏بازار کهنه (دزفول) در سال ۱۳۵۷
ابزارهای دست ساز چوبی مانند زیرقلیان، قلیان، شمعدان، چوب لباسی، نمکدان و... از سازه‌های دستی شهرستان دزفول به‌شمار می‌آیند. یکی دیگر از سازه‌های دستی این شهر کارهای دستی بر روی فلزها می‌باشد که از آن میان می‌توان ورشوسازی، قلم‌زنی روی زر و سیم و زرگری را نام برد. در کارگاه‌های ورشوسازی بازار کهنه دزفول ابزار چای‌خوری و سینی و آتشدان ساخته می‌شود.نمدمالی، خراطی، کپوبافی و گیوه دوزی[۱۷] نیز از دیگر سازه‌های این شهر به شمار می‌آیند.
دیدنی‌ها [ویرایش]

سازه‌های تاریخی [ویرایش]
نامی‌ترین سازه تاریخی دزفول «پل قدیم» دزفول است که شاپور نخست ساسانی به کمک زندانیان رومی آن را بر روی رود دز ساخت است از این رو پل رومی نیز خوانده می‌شود. این پل پیشینه‌ای نزدیک به ۱۷۰۰ سال دارد. همچنین دژی نیز برای دیدبانی و پاسداری شهر در کنار پل دزفول ساخته شده بود که امروز هم ویرانه‌های آن در شهر دزفول به چشم می‌خورد. این پل چندین بار بازسازی شده‌است از این رو در ساختمان آن رگه‌هایی از معماری(مهرازی) نوین نیز دیده می‌شود. در دوران پهلوی، به سبب ویران شدن دهانه‌های میانی این پل، دو دهانه بتونی ساخته شد.


‏خانه تیزنو
آسیاب‌های آبی دزفول، مسجدجامع، آرامگاه امامزاده سبزه قبا(برادر تنی امام رضا (ع))، بازار قدیم دزفول، آرامگاه «یعقوب لیث صفاری»، تپه‌های چغامیش، مسجد لب خندق، زیارتگاه شاه ابوالقاسم، مجموعه تاریخی شاه رکن‌الدین، آرامگاه محمدبن‌جعفرطیار، آرامگاه امامزاده رودبند و خانه تیزنو (اداره میراث فرهنگی دزفول) از بخش‌های دیدنی و تاریخی این شهرستان به‌شمار می‌آیند. که در سالهای اخیر سازمان میراث فرهنگی دزفول با همکاری سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری دزفول اقدام به حفاظت- مرمت و احیای ابنیه تاریخی شهر نموده‌است که از این جمله می‌توان به خانه تاریخی زرگر - تیزنو و گذرهای مهراس- هفت پر- سیوند- صوبیون- باقلیون- احمد کور و... و مرمت بیش از ۴۰ سابات تاریخی اشاره نمود.[۱۸]


‏آسیاب‌های آبی دزفول
زیارتگاه‌ها و آرامگاه‌ها [ویرایش]
از این دست می‌توان آرامگاه حزقیل پیامبر پدر دانیال پیامبر (به گفتی دیگر «بابا حزقیل»)، آرامگاه امامزاده رودبند، زیارتگاه سبزه قبا برادر تنی امام رضا، آرامگاه محمد بن جعفر طیار شوهر «ام کلثوم دختر امام علی»، و همچنین پیر بانگو را نام برد. شایان ذکر است که شهرستان دزفول دارای ده‌ها زیارتگاه می‌باشد که بیش از ۱۰ زیارتگاه آن در بافت تاریخی شهر دزفول قرار دارد که در این میان می‌توان به بقعات سبزقبا(برادر امام رضا)- علی مالک (پسران امام علی)- سید محمد- رودبند- عباس علی- سید محمود- حزقیل نبی و بقعه معروف به امامزاده اسحاق ابراهیم در جوار شهرک انقلاب(روستای قلعه عبدشاه)در ۲۰ کیلومتری جنوب دزفول و... اشاره نمود.[۱۹]
دیگر [ویرایش]
سد تنظیمی علی کله
کرانه‌های رود دز
دامنه‌های سرسبز بخش سردشت (دزفول) و شهیون
باغ‌های شاه آباد و کونک
دریاچه شط تمی در شمال شرق شهرستان
مکان‌های فرهنگی و ورزشی [ویرایش]

بوستان‌ها [ویرایش]
شهربازی بعثت
باغ پرندگان
پارک دولت
پارک خانواده
پارک ملت
پارک حضرت ولیعصر(عج)
پارک ساحلی دز (علی کله)
پارک دانشجو
پارک آزادگان
پارک جنگلی میلاد
پارک جنگلی لاله
مرکز تفریحی سوم شعبان
پارک ساحلی رعنا
پارک ساحلی دووه
سینماها [ویرایش]
مجتمع فرهنگی سینمایی
سینما بهمن
سینما مهتاب (تیپ ۲ لشکر ۹۲ زرهی دزفول)
ورزشگاه‌ها [ویرایش]
ورزشگاه شهید مجدیان
ورزشگاه شهید رجایی (کلوپ)
ورزشگاه شهید ناحی
شهرداری [ویرایش]

شهرداری دزفول یکی از کهن‌ترین شهرداری‌های کشور و نخستین شهرداری استان خوزستان و پنجمین شهرداری کشور بشمار می‌رود که در سال ۱۲۹۹ خورشیدی بنیان نهاده شده‌است. شهرداری دزفول دارای هشت سازمان و ۲ منطقه می‌باشد. همچنین راه‌اندازی منطقه ۳ در دست ساخت می‌باشد.[۱۹][۲۰]
پوشش گیاهی [ویرایش]
دزفول سبزترین شهر استان خوزستان با سرانه فضای سبز ۱۵٫۲ متر مربع به شمار می‌رود که از این دید در میان دیگر استانها از جایگاه بالایی برخوردار است ولی تا رسیدن به استاندارد جهانی (۲۴ متر مربع) راه درازی در پیش دارد. یکی از برنامه‌های آینده شهرداری دزفول رساندن سرانه فضای سبز تا پایان سال ۸۹ خورشیدی به اندازه ۱۹ متر مربع می‌باشد. گلهای رز و مریم و آفتابگردان و بابونه و محمدی و نسترن و... از جمله گلهای زیبایی هستند که در این خطه سر سبز از جلگه خوزستان یافت می‌شوند. همچنین صیفی جات و مرکباتی همچون نارنج- پرتقال- نارانگیل و... به وفور در اطراف دزفول به چشم می‌خورد و زیبایی خاصی را به این منطقه بخشیده‌است.
شمار مردم [ویرایش]
شهر [ویرایش]
دزفول یکی از پرشمارترین شهرهایی است که مرکز استان نیستند. این شهر برپایه سرشماری سال ۹۰ باداشتن شماری برابر با ۲۸۶۰۰۰ تن ۲۷ امین شهر کشور بوده‌است که از ۷ شهر مرکز استان رده بالاتری دارد[۲۱]
شهرستان [ویرایش]
شهرستان دزفول نیز با بیش از ۴۸۵۰۰۰ تن یکی از پرشمارترین شهرستان‌هایی است که مرکز استان نیستند. این شهرستان برپایه سرشماری سال ۹۰ بیست و هفتمین شهرستان پرشمار کشور بوده‌است که رده‌ای بالاتر از ۸ شهرستان مرکز استان در کشور دارد.[۲۱]
گستردگی [ویرایش]
گستردگی شهرستان دزفول برابر با ۴۷۶۲ کیلومتر مربع می‌باشد
بیکاری [ویرایش]
بر پایه برآوردهای انجام شده هم اکنون شمار بیکاران در دزفول بیش از ۳۰ هزار تن می‌باشد.[۲۲]
دزفول و جنگ هشت ساله [ویرایش]
شمار شهدا: ۲۶۰۰ تن[۲۳]
شمار مفقودین: ۱۰۰ تن
شمار موشک‌ها: ۱۷۴ فروند
شمار بمب و راکت و توپ: ۱۰۶۴ گلوله
شهدای موشکی: ۷۱۱ تن
شهدای جبهه: ۱۸۸۹ تن
شهدای زیر پانزده سال: ۳۲۱ تن
شمار بانوان شهید شده: ۴۱۴ تن
شهدای روحانی: ۲۶ تن
شهدای انقلاب: ۲۸ تن
گلزارهای شهدای دزفول: ۲۸ گلزار
نهادهای آموزشی [ویرایش]

دانشگاه صنعتی جندی شاپور (دزفول)
دانشگاه آزاد اسلامی دزفول
دانشکده علوم پزشکی دزفول
دانشکده اصول الدین دزفول
مرکز آموزش عالی فنی و مهندسی دزفول
دانشکده اورژانس دزفول
دانشگاه جامع علمی - کاربردی (مرکزآموزش علمی-کاربردی
دانشگاه پیام نور دزفول
جستارهای وابسته [ویرایش]

شهرداری دزفول
مسجد جامع (درزفول)
بازار کهنه (دزفول)
بیمارستان دکتر گنجویان دزفول

منابع

↑ دزفول
↑ دزفول
↑ دزفول
↑ شهرداری دزفول[۱]
↑ سایت ایرانیکا[۲]
↑ ستاره گشت آسمان [۳]
↑ شهرداری دزفول[۴]
↑ گردشگری دزفول[۵]
↑ شهردای دزفول[۶]
↑ سایت ایرانیکا[۷]
↑ شهرداری دزفول[۸]
↑ شهرداری دزفول[۹]
↑ بی بی سی فارسی[۱۰]
↑ «آب و هوای دزفول» ‎(انگلیسی)‎. وب‌گاه ودربیس. بازبینی‌شده در ۲۷ آپریل ۲۰۱۰.
↑ سایت همکلاس [۱۱]
↑ سایت همکلاس [۱۲]
↑ دزفول را بیشتر بشناسید... شهرخمون دزفیل (شهر ما دزفول)[۱۳]
↑ سایت همکلاس [۱۴]
↑ سایت دزفول فردا[۱۵]
↑ شهرداری دزفول[۱۶]
↑ ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران
↑ پایگاه اینترنتی خبرگزاری دزفول[۱۷]
↑ پایگاه اینترنتی اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان دزفول (آینده‌ساز)[۱۸]
[نمایش]
ن • ب • و
استان خوزستان
رده‌ها: شهرستان دزفول شهرهای استان خوزستان
دزفول أو دیزفول أو دسبول مدینة إیرانیة جنوبیة تقع فی محافظة شمال خوزستان على سفوح جبال زاغروس وعلى ضفة نهر دیز.عدد سکانها 256,927 نسمة حسب إحصاء عام 2006.
هذه بذرة مقالة عن موضوع ذی علاقة بجغرافیا الشرق الأوسط تحتاج للنمو والتحسین، ساهم فی إثرائها بالمشارکة فی تحریرها.
تصنیفان: مدن إیران خوزستان

قس مصری

دیزفول مدینه ایرانیه فی محافظة خوزستان. وسکانها بیتکلموا فارسى بلهجه دیزفولى.

تصانیف: مدن ایران

قس ترکی آذری

Dezful- İranın Xuzistan ostanının şəhərlərindən və Dezful şəhristanının mərkəzidir.2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 420,000 nəfər və 105,000 ailədən ibarət idi.[1]Dezful əhalisi müxtəlif etniklərin qarışığından yaranıb.Əhalisinin əksəriyyəti Dezful dilində danışırlar və şiə müsəlmandırlar.
[redaktə]Dezfulda yaşayan xalqlar

Əfşarlar
Marağa Müqəddəmləri
Şamlılar
Bəydililər
Bəxtiyarilər
Lurlar
Ərəblər
Gürcülər
Mandayilər
[redaktə]Tanınmış şəxsiyyətləri

Şeyx Mürtəza Ənsari
[redaktə]İstinadlar

↑ "Census of the Islamic Republic of Iran, 1385 (2006)"
[gizlə]
g • m • r
Xuzistan ostanı
Mərkəz Əhvaz
Şəhristanlar Abadan • Ümidiyə • Əndika • Əndimeşk • Əhvaz • İzə • Bağ Məlik • Bavi • Bəndər Mahşəhr • Behbahan • Xürrəmşəhr • Dezful • Dəşt Azadəqan • Ramşir • Ramhörmüz • Şadiqan • Şuş • Şuştər • Qotvənd • Lali • Məscid Süleyman • Həftkel • Hindican • Huveyzə
Şəhərlər Abadan • Ağacəri • Ərvəndkənar • Əlvan • Ümidiyə • Əndimeşk • Əhvaz • İzə • Bağ Məlik • Behbahan • Bostan • Bəndər İmam Xomeyni • Bəndər Mahşəhr • Cayizan • Cənnətməkan • Çəmran • Hürr Riyahi • Hüseyniyə • Həmidiyə • Xürrəmşəhr • Dezab • Dezful • Dehdez • Ramşir • Ramhörmüz • Rəfi • Zöhrə • Salənd • Sərdəşt • Susəngird • Şadiqan • Şuş • Şuştər • Şeyban • Səfiabad • Seydun • Qala Xoca • Qala Tol • Qotvənd • Lali • Məscid Süleyman • Müqavimət • Mollasani • Miyanrud • Minuşəhr • Həftkel • Hindican • Huveyzə • Veys
Kateqoriya: Xuzistan ostanının şəhərləri

قس ترکی استانبولی

Dezful (Farsça: دزفول‎ ), İran'ın Huzistan Eyaleti'nde bir şehir.
Eyaletin kuzeyinde yer alır. Ahvaz'dan Tahran'a uzanan kuzey-güney hattındaki ana otoyol, yine Tahran'dan körfez bölgesine uzanan demiryolu hattı da şehirden geçmektedir. Şehrin 2005 tahmini nüfusu 256.927'dir.[1] Dezful şehrinin ismi, Türkçe'de kale köprüsü anlamına gelir.
Şehir bir tarım ve endüsti bölgesidir. Eyaletin kuzey bölgesinin olduğu kadar, komşu Luristan bölgesinin de ihtiyacı olan tarım ürünlerini büyük oranda Dezful karşılar.
Şehirde pamuklu dokuma sanayisi gelişmiştir. 1963 yılında tamamlanan ve şehrin 32 km. yakınında bulunan Dez Barajı şehrin tarım ve tarıma dayalı endüstri bölgesi olmasında büyük rol oynamıştır.
Şehirde Farsça'nın bir lehçesi olan Huzistani konuşulur.
Kaynaklar [değiştir]

^ [1]
Dış bağlantılar [değiştir]

Dezful Resmi İnternet Sitesi-Farsça
Dezful Encyclopædia Iranica
[göster] g · t · d Huzistan Eyaleti
[göster] g · t · dİran'ın en üst düzey idari birimleri
İran'daki bir yerleşim yeri hakkındaki bu taslağı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Kategoriler: İran yerleşim yerleri taslaklarıHuzistan'daki şehirlerİran'daki şehristan merkezleri

قس انگلیسی

Dezful (Persian: دزفول‎, pronounced [dɛzˈfuːl], also Romanized as Dezfūl, Dezfool, and Dīzfūl)[1] is a city in and the capital of Dezful County, Khuzestan Province, Iran. At the 2011 census, its population was 420,000, in 105,000 families.[2]
The city houses a bridge that dates back to 300 BC.[3] In 2006, the city had 235,819 inhabitants.[4][5]
Contents [show]
[edit]History

The name Dezful has been derived from the two words dezj (fortress)+ pol (bridge), which in combination could stand for 'the bridge to the fortress' or 'fortified bridge'.[6] The original name of the city was Dezjpol, but after the Islamic invasion of Persia, the city was renamed Dezful.[6] The bridge was built during the reign of Shapur I who used Roman prisoners of war to build the bridge.[7]


Dezful Jame' Mosque
The bridge protected the city from military interventions, whence the name. The old part of the city adjacent to the bridge is known as the Qaleh (castle). In the middle of the river, close to the bridge, you can see remains of several water mills built ca. 300 BC. Most of them were actually used up to the beginning of the 20th century. The last one was in use up to 1985.
The Academy of Gundishapur, a teaching hospital that was the intellectual center of the Sassanid empire, was founded near Dezful.
The people of Dezful, known as Dezfuli, Dezfoolians or Dezfulians, speak Dezfuli - a dialect distinct to Dezful and Shushtar and sometimes considered the most archaic of Persian dialects.
[edit]Geography

North of Khuzestan is one of the oldest parts of the world civilization,Dezful Choghamish hills with more than 8,000 years of treasures from different periods and archaeologists have called on the city of dawn.Susa Zanbil temple symbolizes the people of knowledge in this area over 3000 years ago.Apadana Palace, symbol of the greatness of the Iranian,Shushtar waterfalls symbol of Iranian engineering and technology,Dezful Old Bridge, symbol of Persian authority,Cole Farah izeh symbol of nobility of the people & etc. put Dezful Area in list of archaeologist main study areas. Dezful sits close to the foothills of the Zagros Mountains on the main north-south highway from Tehran to Ahvaz, the provincial capital of Khuzestan. The main rail line from Tehran to the Persian Gulf is 15 km (9 mi) from Dezful, on the opposite side of the Dez River.
[edit]Economy

Dezfūl is the primary commercial center for northern Khuzestan and one of the main producers of agricultural products in Iran. Dezful is also a market for the agricultural products of Lorestan province. The city also contains a large cotton textile mill and many small- and medium-scale industries. The Dez Dam, 203 m (666 ft) high, completed in 1963, is 32 km (20 mi) upstream from Dezful; the dam provides water and electricity for the city, as well as irrigation for nearby sugarcane farms.
[edit]Agriculture

Agriculture around Dezful was modernized in the mid-1960s by an Iranian-American joint venture company. Flowers and citrus fruits from Dezful are held in high regard in the country.[citation needed] Also popular are yogurt and cream from local buffalos. Various vegetables, fruit and grains are grown in Dezful. Meat, poultry and fish are also produced.
[edit]Dezful Vahdati Air Force Base and Airport

Dezful Vahdati Air Force Base is a 4th IAF Air Force base and it is operational for F-5A, E, F and B fighters. The base was bombarded by the Iraqi Air Force during the early stages of the Iran–Iraq War. There is an annual air show for the remembrance of War Heroes at the beginning of the Iranian New Year (Nowruz): hold from March 21 to 4 April, it is the only military Air show in Iran.
The Dezful Air force base is also used for domestic passenger flights. there have been occasional bans of passenger flights in Dezful Air-Base because of military security matters in past 20 years, but at last based on an agreement between Military commanders and Dezful civil governors, a regular daily program of flights settled and obeyed at about end of 2007 by two domestic airlines, Iran Air Tour and Aseman. There are currently at least 1 or 2 flights from this base (which is now called Dezful airport) to Tehran and back from Tehran everyday. 31 March 1964 -- Exercise Delawar, a CENTO sponsored joint training exercise with the Imperial Iranian Air Force. The 481st TFS and the 429th Tactical Fighter Squadron deployed to Vahdati Air Base at Dezful Iran, with 36 aircraft and over 500 personnel. The Imperial Iranian Air Force (IIAF) was a branch of the Imperial Iranian Armed Forces and was established by Reza Shah, the Shah of Iran, in 1920. It became operational with its first fully trained pilots on February 25, 1925. Iran's first attempt to procure aircraft from the United States in the 1920s failed due to Washington's refusal to supply equipment because of a World War I treaty. Until World War II, the IIAF's aircraft inventory consisted entirely of European (mainly British and German) aircraft. However, following a co-ordinated British and Soviet invasion of Iran during World War II in retaliation for Reza Shah's declaration of neurality, the IIAF's bases were occupied by the allies and all existing IIAF aircraft were either destroyed or dismantled by the invading British. After World War II, the IIAF began to slowly rebuild its inventory, with mainly American and British supplied aircraft. In the 1960s, the IIAF acquired 90 Canadair Sabre fighters from the RCAF, but they were flipped over to the Pakistan Air Force. Later, in the 1970s, the IIAF became the only military force other than the USN, to be equipped with the F-14 Tomcat. Although after the Iranian revolution, some of these planes were not in working order due to a lack of necessary spare parts, because of an American arms embargo and damage sustained on the aircraft during the Iraqi invasion (Iran--Iraq War). Some were brought back in to service, due to localised production of reverse-engineered, Iranian-made, spare parts as well as "cannibalism" (the process of taking parts from damaged aircraft and using them to repair others).
[edit]Transportation

There are direct flights from Tehran to Dezful (and reverse) at least twice a day. There are also weekly flights from Dezful to Mashhad ( mawhad or mašhad). Dezful can also be reached by the Iranian railways.
Buses are available from almost all Iranian major cities to Dezful or one of its adjacent cities.
[edit]References

news of dezful
^ Dezful can be found at GEOnet Names Server, at this link, by opening the Advanced Search box, entering "-3061127" in the "Unique Feature Id" form, and clicking on "Search Database".
^ Template:IranCensus2011
^ سایت اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دزفول
^ Census85 - (Statistical Center of Iran (in Persian))
^ Population and Housing Census
^ a b دزفول شناسی - شهر دزفول - آشنایی با دزفول - dezful
^ Hartung, Fritz; Kuros, Gh. R. (1987), "Historische Talsperren im Iran", in Garbrecht, Günther, Historische Talsperren, 1, Stuttgart: Verlag Konrad Wittwer, pp. 221–274 (232), ISBN 3-87919-145-X
[edit]Sources

Iran Census organization
[edit]External links

Dezful boys
Our City Dezful
Dezful News Network
Deznava Dezful NGO
dezfulcity.org , Dezful Magazine
myDez.com, Dezful Unofficial Website
Dezful city
Dezful municipality
Dezfullogy NGO
[hide] v t e
Khuzestan Province
Capital
Ahvaz

Counties (A-K)
and cities
Abadan County
Abadan Arvandkenar
Ahvaz County
Ahvaz Hamidiyeh
Andika County
Qaleh-ye Khvajeh
Andimeshk County
Andimeshk Hoseyniyeh
Bagh-e Malek County
Bagh-e Malek Qaleh Tall Seydun
Bavi County
Mollasani Sheybani Veys
Behbahan County
Behbahan Aghajari Sardasht
Dasht-e Azadegan County
Susangerd Bostan
Dezful County
Dezful Dezab Mianrud Safiabad Saland
Gotvand County
Gotvand Jannat Makan
Haftgel County
Haftgel
Hendijan County
Hendijan Zahreh
Hoveyzeh County
Hoveyzeh Rafi
Izeh County
Izeh Dehdez
Khorramshahr County
Khorramshahr Minushahr Moqavemat
Counties (L-Z)
and cities
Lali County
Lali
Mahshahr County
Bandar-e Mahshahr Bandar-e Emam Khomeyni Chamran
Masjed Soleyman County
Masjed Soleyman
Omidiyeh County
Omidiyeh Jayezan
Ramhormoz County
Ramhormoz
Ramshir County
Ramshir
Shadegan County
Shadegan
Shush County
Shush Alvan Horr
Shushtar County
Shushtar
Sights
Abadan's museum Gundishapur Acropole of Shush Apadana in Susa Arjan castle, Behbahan Asak ancient city, Hendijan Chagadom tappe fire temple Chogha Mish Proto-Elamite site Chogha Zanbil Dav o Dokhtar castle, Ramhormoz Dez Dam Eshkaft-e Salman Gargar bridge, Shushtar Haft Tepe Hoor-al-azim lagoon Imamzadeh Roudband, Dezful Imamzadeh Sabz-e-ghaba, Dezful Karkheh dam Khorramshahr mosque, Battle of Khorramshahr Kul-e Farah lake of Karkheh dam Lake of Karun Lali bridge Meyangaran lagoon Rangooni's mosque Salasel castle, Shushtar Shadegan lagoon Shevi waterfall, Dezful Shush-Daniel Shushtar Historical Hydraulic System Shushtar Watermills Susa Shush Castle Taryana Tobiron valley, Dezful Tomb of Daniel, Shush White bridge, Ahvaz Ya'qub-i Laith's tomb, Dezful
lor:دزفیل
View page ratings
Rate this page
What's this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well-written
I am highly knowledgeable about this topic (optional)

Submit ratings
Categories: Dezful CountyCities in IranCities in Khuzestan Province