مردونیه

مردونیه (درگذشته ۴۷۹ پیش از میلاد) که یونانیان او را به نام مردونیوس می‌شناسند، داماد داریوش بزرگ و از فرماندهان سپاه ایران در نبردهای ایران و یونان در اوایل سدهٔ پنجم پیش از میلاد بود.
محتویات [نمایش]
سال‌های آغازین [ویرایش]

پدر مردونیه، گبریاس(گَوبَروَ)، داریوش را در بازپسگیری تاج و تخت از گئومات یاری داد. داریوش خواهر خود را به همسری گبریاس درآورد و خود با دختر او ازدواج کرد. مردونیه نیز با دختر داریوش بنام آرتوزسترا[۱] ازدواج کرد و داماد او شد.
مردونیه در زمان داریوش [ویرایش]



تصویری از داریوش که توسط نقاشان یونانی کشیده شده است. قدمت این تصویر به قرن چهارم پیش از میلاد می‌رسد.
داریوش بزرگ در۴۹۳ پیش از میلاد، مردونیه را برای آرام ساختن شورش و جانشینی ساتراپ آرتافرن به ایونیه (ایونیا) فرستاد. مردونیه شورش را فرونشاند.
پس از آن ناوگان مردونیه که مشتمل بر ۳۰۰ کشتی بود از داردانل (هلس پونت) گذشت و ارتشی ۲۰ هزار نفری در آنجا به او ملحق شد. او به جزیرهٔ یونانی تاسوس که دارای معادن مهمی بود، حمله کرد و آنجا را خراج‌گذار ایران ساخت.
هرودوت، تاریخ نویس یونانی این نبرد را لشکرکشی‌ای برنامه‌ریزی‌شده علیه ارتریا و آتن تفسیر نمود. اما ناوگان مردونیه در راه بازگشت به آسیا در دماغهٔ آتوس دچار گردبادی سخت شد که منجر به غرق بسیاری از کشتی‌ها گردید و همین امر سبب شد تا پس از بازگشت از فرماندهی عزل شود.

مردونیه در زمان خشایارشا [ویرایش]

در زمان داریوش بزرگ نبرد ماراتن بین ایران و یونان درگرفت که به شکست ایران انجامید. پس از مرگ داریوش و برتخت نشستن خشایارشا، اطرافیان او از جمله مردونیه که این شکست را مایهٔ سرشکستگی ایران می‌دانستند، از خشایارشا خواستند تا برای گرفتن انتقام به یونان حمله کند. بدین ترتیب نبرد ترموپیل در اوت ۴۸۰ پیش از میلاد آغاز شد.
با شکست هخامنشیان در جنگ سالامیس، مردونیه خشایارشا را ترغیب کرد تا به ایران بازگردد و خود تصمیم گرفت تا تصرف کامل یونان در آنجا باقی بماند. وی آتن را دوباره به تصرف در آورد. مردونیه به یونانیان پیشنهاد نمود که اگر قرارداد متارکهٔ جنگ را امضا نمایند و تبعیت ایران را بپذیرند، آتن را به آنان بازگردانده و در بازسازی آن سهیم شود. اما یونانیان این پیشنهاد را نپذیرفتند و آمادهٔ نبردی دیگر شدند. مردونیه در 479 پیش از میلاد در جنگ پلاته به دست یونانی‌ها کشته شد و سپاهیانش نیز شکست خوردند.
پانویس [ویرایش]

↑ هرودوت، ص ۳۳۷
منابع [ویرایش]

هرودوت. تواریخ. تهران: انتشارات فرهنگستان ادب و هنر ایران، ۱۳۵۶
پیرنیا, حسن. تاریخ ایران باستان جلد یکم
Jona Lendering. «Mardonius». LIVIUS. بازبینی‌شده در ۱۸ دسامبر ۲۰۰۹.
«Mardonius». Encyclopedia Britannica. بازبینی‌شده در ۱۸ دسامبر ۲۰۰۹.
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Mardonius»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۱۸ دسامبر ۲۰۰۹).
جستار وابسته [ویرایش]

جنگ ترموپیل
رده: فرماندهان تاریخی ایران

قس انگلیسی

Mardonius (Persian: Mardoniye‎, Ancient Greek: Μαρδόνιος; died 479 BC) was a leading Persian military commander during the Persian Wars with Greece in the early 5th century BC.

Contents [show]
[edit]Early years

Mardonius was the son of Gobryas, a Persian nobleman who had assisted the Achaemenid prince Darius when he claimed the throne. The alliance between the new king and his friend was cemented by diplomatic marriages: Darius married Gobryas' daughter, and Gobryas married Darius' sister. Mardonius became the son-in-law of Darius I of Persia when he married Darius’ daughter Artozostra.

[edit]Persian Wars with the Greeks

Darius appointed Mardonius as one of his generals and, after the Ionian Revolt, sent him in 492 BC to punish the Greek city-state of Athens for assisting the Ionians. On his way to Athens, he used his army in the Ionian cities to depose the Persian tyrants and set up democratic governments, an action which surprised the Greeks at that time. Historians consider that he may have taken this action so that the Ionians would not revolt a second time after the Persian army had passed through.[1] His fleet and army then passed across the Hellespont. Mardonius first attacked Thasos, a Greek island which possessed gold mines. It became a tributary of the Achaemenid empire. The navy and the army continued onto Macedonia, which was soon added to the Persian Empire.

However, after these victories, Mardonius’ fleet was destroyed in a storm off the coast near Mount Athos. According to Herodotus, the Persians lost 300 ships and 20,000 men. Around this time, Mardonius was commanding the army in a battle in Thrace. While Mardonius was wounded in the battle, he was victorious. Nevertheless, the loss of the fleet meant that he had to retreat back into Asia Minor.[2] He was relieved of his command by Darius, who appointed Datis and Artaphernes to lead the invasion of Greece in 490 BC, and though they were subsequently successful in capturing Naxos and destroying Eretria, they were later defeated at the Battle of Marathon.

Mardonius came back into favour under Darius' successor Xerxes I, Mardonius' cousin and brother-in-law. Xerxes was at first not interested in renewing the war with Greece, but Mardonius repeatedly tried to convince him that he must avenge Darius' defeat. This view was opposed by another of Xerxes’ advisors, Artabanus, who urged more caution in the matter. Herodotus, who portrays Mardonius as a somewhat evil adviser (as opposed to a number of other good advisers whose arguments are never followed), says that Mardonius simply wanted to become satrap (governor) of Greece.[3]

He was present at the Battle of Thermopylae, and after the Persian defeat at the Battle of Salamis, he attempted to convince Xerxes to stay and fight yet another campaign. This time Mardonius could not persuade Xerxes, but when Xerxes left he did become governor of those parts of Greece that had been conquered by the Persians. He subdued Macedon, ruled at that time by King Alexander I, but Alexander himself gave valuable information about Mardonius' plans to the Athenians, saying that, as a Greek, he could not bear to see Greece defeated. Then Mardonius sacked Athens, which had been deserted before the Battle of Salamis. He offered to return Athens and help rebuild the city if the Athenians would accept a truce, but the Athenians rejected the truce and prepared for another battle.

Mardonius prepared to meet them at Plataea, despite the opposition from another Persian commander, Artabazus, who, like Artabanus, did not think that Persian army could automatically defeat the Greeks. Mardonius was killed in the ensuing battle (see Battle of Plataea).

[edit]In popular culture

In the movie The 300 Spartans (1962), Mardonius is portrayed by the actor Nikos Papakonstantinou
In the novel Creation by Gore Vidal, Mardonius is portrayed as a lifelong friend of Xerxes and Cyrus Spitama the grandson of the prophet Zoroaster.
In the video game 300: March to Glory, Mardonius is the top boss that you must fight 4 times: In the end of "The Third Day", and 3 times in "Battle of Platea": once on his Rhino, once with his armour and once where you kill him as Dillios.
[edit]Notes

^ Herodotus 6, 43
^ Herodotus 6, 44-45
^ Herodotus 7, 5-6
[edit]See also

Amompharetus
[edit]References

Herodotus - The Histories, with an English translation by A. D. Godley. Cambridge, Harvard University Press, 1920. OCLC: 1610641 ISBN 0-674-99130-3, ISBN 0-674-99131-1, 0674991338, 0674991346 [1]
[edit]External links

Livius.org: Mardonius
View page ratings
Rate this page
What's this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well-written
I am highly knowledgeable about this topic (optional)

Submit ratings
Categories: 479 BC deathsPeople of the Greco-Persian WarsMilitary personnel killed in actionBattle of PlataeaIonian RevoltAchaemenid military leaders

قس یونانی
Ο Μαρδόνιος ήταν ένας από τους επικεφαλής Πέρσες στρατηγούς, κατά τη διάρκεια των Περσικών Πολέμων, στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ..
Πρώτα του χρόνια [Επεξεργασία]

Ήταν γιος του Πέρση ευγενή Γοβρύα, που βοήθησε τον Αχαιμενίδη πρίγκιπα Δαρείο όταν διεκδίκησε τον περσικό θρόνο. Όταν έγινε ο Δαρείος βασιλιάς, η φιλία τους επισφραγίστηκε με τους γάμους του Δαρείου με την κόρη του Γοβρύα, και του Γοβρύα με την αδελφή του Δαρείου. Ο Μαρδόνιος ήταν ανιψιός του Δαρείου Α' αλλά και γαμπρός του, καθώς παντρεύτηκε την κόρη του.
Περσικοί πόλεμοι [Επεξεργασία]

Κύριο λήμμα: Περσικοί πόλεμοι
Ο Δαρείος ονόμασε τον Μαρδόνιο στρατηγό και μετά την Ιωνική Επανάσταση, τον έστειλε το 492 π.Χ. να τιμωρήσει τους Έλληνες που υποστήριξαν τους Ίωνες. Στην πορεία του προς την Αθήνα, χρησιμοποίησε το στρατό του για να καθαιρέσει τους Πέρσες Σατράπες που κυβερνούσαν τις Ιωνικές πόλεις και να τους αντικαταστήσει με δημοκρατικά πολιτεύματα. Ήταν μια διπλωματική κίνηση ώστε να μην προκληθεί ξανά εξέγερση κατά την εκστρατεία του στην Ελλάδα. Ο στόλος και ο στρατός του πέρασαν τον Ελλήσποντο, ακολούθησε η κατάληψη της Θάσου, νησιού με πλούσια μεταλλεύματα. Στη συνέχεια υποτάχθηκε η Μακεδονία.
Η εκστρατεία αυτή τερματίστηκε άδοξα, καθώς ο στόλος του καταστράφηκε σε καταιγίδα κοντά στο Άγιο Όρος. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι Πέρσες έχασαν 300 πλοία και 20.000 άντρες. Περίπου την ίδια εποχή ο Μαρδόνιος ήταν επικεφαλής των Περσών σε πολεμικές επιχειρήσεις στη Θράκη. Εκεί τραυματίστηκε, αλλά ο στρατός του τελικά επικράτησε. Παρ' όλα αυτά ανακλήθηκε από τον Δαρείο, ο οποίος έστειλε τον Δάτη και τον Αρταφέρνη, το 490 π.Χ. να καταλάβουν την Ελλάδα. Η εκστρατεία τους τελικά έληξε και αυτή με οδυνηρή ήττα στον Μαραθώνα της Αττικής, από τους ολιγάριθμους σχετικά αλλά αποφασιστικούς Αθηναίους.
Στην αμέσως επόμενη περσική εκστρατεία, με επικεφαλής τον Ξέρξη Α', ο Μαρδόνιος ήταν από τους επικεφαλής στρατηγούς. Ο Ηρόδοτος τον παρουσιάζει ως φιλοπόλεμο και σκληροπυρηνικό σύμβουλο του Πέρση βασιλιά, που ήθελε να γίνει Σατράπης (Πέρσης διοικητής) της Ελλάδας.
Ήταν παρών στη Μάχη των Θερμοπυλών και μετά την περσική ήττα στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας, προσπάθησε να πείσει τον Ξέρξη να επιμείνει στο εγχείρημα κατάκτησης της Ελλάδας. Ο Ξέρξης τελικά γύρισε στην Περσία, άφησε όμως διοικητή των ελληνικών περιοχών που είχε κατακτήσει τον Μαρδόνιο. Ο βασιλιάς Αλέξανδρος Α' της Μακεδονίας, αναγνώρισε την επικυριαρχία του Μαρδόνιου, αλλά προσέφερε πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τα σχέδια του Πέρση, στους Αθηναίους. Ο Αλέξανδρος δήλωσε ότι ως Έλληνας έπρεπε να βοηθήσει τους συμπατριώτες του και δεν θα μπορούσε να δει την Ελλάδα ποτέ σκλαβωμένη. Ο Μαρδόνιος εν συνεχεία μπήκε στην Αθήνα που είχε εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους της πριν από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας. Τέλος, πρότεινε να επιστρέψουν οι κάτοικοί της και να τους βοηθήσει στην ανοικοδόμηση της πόλης, εφόσον δέχονταν ανακωχή. Οι Αθηναίοι, όμως, απέρριψαν την πρότασή τουη και ετοιμάστηκαν για μάχη μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες, με στόχο την οριστική εκδίωξη των Περσών από την Ελλάδα.
Ο Μαρδόνιος περίμενε τους Έλληνες στις Πλαταιές, παρότι εκδηλώθηκαν αντιδράσεις από άλλους Πέρσες στρατηγούς, όπως ο Αρτάβαζος, ο οποίος, όπως και ο Αρτάβανος, πίστευε ότι απλά και μόνο η αριθμητική υπεροχή των Περσών δεν θα ήταν αρκετή για να εξασφαλίσει την νίκη. Ο Μαρδόνιος σκοτώθηκε στη Μάχη των Πλαταιών και ο στρατός του ηττήθηκε.
Πηγές [Επεξεργασία]

Ιστορίαι. Ηροδότου.
Κατηγορίες: ΠέρσεςΠρωταγωνιστές των Περσικών Πολέμων

قس عبری

מַרְדוֹנְיוֹס (ביוונית: Μαρδόνιος, בלטינית: Mardonius; נהרג ב-479 לפנה"ס) היה מצביא פרסי, אחיינו וחתנו של דריווש מלך פרס. הוא נטל חלק מרכזי במסעות המלחמה של דריווש וקְסֶרְקְסֶס ליוון בתחילת המאה ה-5 לפנה"ס.
תוכן עניינים [הצגה]
[עריכה]מוצאו ומעמדו

אביו של מרדוניוס, גובריאס, היה אציל פרסי שסייע לדריווש להפיל את סמרדיס המאג ולתפוס תחתיו את כס המלוכה. הברית בין המלך החדש וידידו הודקה בנישואים דיפלומטיים. דריווש נשא לאישה את בתו של גובריאס, ואילו גובריאס התחתן עם אחות דריווש. מרדוניוס, בנו של גובריאס, נישא לימים לארטזוסטרה בת דריווש, וכך נעשה לחתנו של המלך.‏‏[1]
[עריכה]מסע המלחמה לתראקיה ומקדוניה, 492 לפנה"ס

באביב שנת 492 לפנה"ס, שנתיים לאחר דיכוי המרד האיוני, נשלח מרדוניוס עם צבא וצי גדולים להרחיב את גבולות הממלכה אל מעבר להלספונטוס, אל אדמת אירופה. מסע המלחמה, שהתנהל ביבשה ובים כאחד, כוון לכאורה להענשת אתונה וארטריה על תמיכתן הפעילה במרד, אך למעשה נועד לכיבושה מחדש של תראקיה ולשעבודה של מקדוניה למלך הפרסי. לאחר כיבוש האי תאסוס המשיך הצי את דרכו לאורך חופו הצפוני של הים האגאי. סמוך לחצי האי אתוס פרצה סערה עזה, בה טבעו כ-300 אוניות ועימן ירדו למצולות כ-20,000 איש. וכאילו לא די בכך, צבא היבשה, שנמצא אותו זמן במקדוניה, הוכה מכה קשה בהתקפה לילית של הבריגים, אחד משבטי התראקים, ומרדוניוס עצמו נפצע בה. בשל האבידות הרבות בצבא ובצי החליט מרדוניוס לסיים את המסע ולשוב לאסיה הקטנה, אך לא לפני שהכניע את הבריגים וכבש את ארצם. בעקבות הכישלון הודח מרדוניוס על ידי דריווש, ומלאכת הענישה של אתונה וארטריה הופקדה בידי דאטיס וארטאפרנס.[2]
[עריכה]מסע המלחמה של קסרקסס, 480 לפנה"ס

עם מות דריווש ועלייתו לכס של קסרקסס, נעשה מרדוניוס ראש המצדדים בחידוש המלחמה על אתונה בפרט ויוון בכלל. הרודוטוס מספר, כי הצליח לשכנע את המלך בצורך למחוק את חרפת התבוסה שנחלו דאטיס וארטאפרנס בקרב מרתון (490 לפנה"ס) ובתועלת שתצמח לו אם יוסיף את יוון אל נחלות ממלכתו. הוא מוסיף, כי לא נעלמה מעיניו של מרדוניוס גם טובתו האישית, מאחר שהיה בכיר אנשי המלך ושאף להתמנות למושלה של יוון הכבושה.[3]
מרדוניוס מוזכר ראשון ברשימת ששת המצביאים הראשיים של הצבא הפרסי שפלש ליוון. בעקבות המפלה בקרב הימי ליד סלמיס, הסיג קסרקסס את ציו וחלק מצבאו אל אסיה הקטנה. מרדוניוס נותר לחרוף בתראקיה, עם יתרת הצבא, כדי לפלוש אל הפלופונסוס לכשתתחדש עונת הלחימה. נסיונותיו הדיפלומטיים לנתק את אתונה מן הברית ההלנית לא צלחו, ובקיץ 479 פלש עם צבאו לאטיקה. האתונאים, שאדמתם נכבשה שנית על ידי הפרסים אך הקדימו למצוא מקלט באי סלמיס, דחו שוב את הצעותיו, ויחד עם שאר חברי הברית ההלנית התכוננו לקרב נוסף. המערכה הוכרעה בקרב פלטאיה. תבוסת הצבא הפרסי מיד הספרטנים והפלופונסים בפיקוד פאוסניאס הייתה שלמה, ומרדוניוס עצמו נהרג בקרב.[4]
[עריכה]הערות שוליים

^ הרודוטוס, ספר ו, 43.
^ שם, ספר ו, 43-45, 94.
^ שם, ספר ז, 5, 6, 9.
^ ‏שם, ספר ז, 82; ספר ח, 100-102, 113, 136-144; ספר ט, 1-63.‏
[עריכה]מקורות

הרודוטוס. היסטוריה. תרגמו וכתבו מבואות: בנימין שימרון ורחל צלניק-אברמוביץ. פפירוס, בית ההוצאה - אוניברסיטת תל אביב, 1998.
[עריכה]לקריאה נוספת

Fine, John V.A., The Ancient Greeks - A Critical History. Cambridge (MA) and London, Harvard University Press, 1983.
[עריכה]קישורים חיצוניים

כתבי הירודוטוס. מתורגמים מיוונית עם מבוא והערות מאת ד"ר אלכסנדר שור. ירושלים, ראובן מס, תרצ"ה. העתק דיגיטלי באתר "דעת".
"Mardonius" in: Livius.org.
Herodotus. Translated by A.D. Godley. The Loeb Classical Library. Cambridge (MA), Harvard University Press, and London, William Heinemann, 1922 (reprinted 1971). Digitized copy in: Perseus Digital Library.
s.v. "Mardonius" in: W. Smith (editor), A Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, 1867. Digitized copy in: Perseus.
קטגוריות: הממלכה האחמניתיוון העתיקה: היסטוריה צבאית