سداب المعزی

سداب المعزی. \سُ اُ مَ]. (ا. عر.). (سداب بز) Galega officinalis در منابع آنلاین با نام شیرین بیان سا و گلِگا و گالگا آمده. نک. پائین صفحه ترکیبات شیمیایی در این گیاه بخصوص در دانه آن یک ماده تلخ و مؤثری به نام گاله‌ژین 417] وجود دارد. این ماده از مشتقات گوانیدین 418] است و اثر کاهش دادن قند خون دارد. در گیاه ماده دیگری به نام گلوتئولین 419] وجود دارد و به علاوه دارای تانن، کمی ساپونین و کمی نیز مواد قندی می‌باشد. خواص- کاربرد از قسمت هوایی گیاه به صورت دم‌کرده و عصاره آبی و یا تنطور استفاده می‌شود. معارف گیاهی، متن‌ج‌7، ص: 331 از عصاره آبی آن به مقدار 4- 2 گرم از تنطور 5/ 1 آن (یک برابر گیاه 5 برابر الکل) به مقدار 50- 15 گرم، و از دم‌کرده گیاه به مقدار 100 گرم گیاه تازه در 1000 گرم آب جوش مصرف می‌شود. دم‌کرده آن برای ازدیاد ترشح شیر مفید است و به صورت علوفه نیز برای ازدیاد ترشح دام مؤثر است. از جوشانده آن برای کاهش قند خون استفاده می‌شود، برای این کار قطعات گیاه را خرد کرده و با هم‌وزن آن دانه گیاه مخلوط می‌نمایند و 2- 1 قاشق سوپخوری از این مخلوط را در 700- 500 گرم آب سرد ریخته و آن را می‌جوشانند و می‌گذارند تا سرد و ته‌نشین شود و آن را می‌خورند. این گیاه مدّر و معرق و تب‌بر است و ترشح شیر را محسوسا افزایش می‌دهد و برای کاهش قند خون نیز اثر شفابخش دارد و در بیمارانی که در برابر انسولین مقاومت نشان می‌دهد جوشانده این گیاه اثر مفید نشان داده است. این گیاه کمی قابض و تونیک نیز می‌باشد. معارف گیاهی، متن‌ج‌7، ص: 332 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// گالگا (نام علمی: Galega officinalis) نام یک گونه از تیره باقلاییان است. به دلیل خاصیت ضد دیابت و شیرافزا بودن این گیاه، گالگا را در رده گیاهان دارویی دسته‌بندی کرده‌اند. گالگا گیاهی است علفی دایمی از خانواده لگومینه که به صورت وحشی در مناطق مرطوب و کم ارتفاع رشد مي‌کند.[۱] از زمان‌های قدیم، گالگا به عنوان داروی ضد دیابت، تب و عفونت‌های انگلی کاربرد داشته است. همچنین از این گیاه را جهت خوراک بز، گوسفند و [ گاوها ] استفاده می‌کردند.[۱] گالگا دارای متابولیت‌های ثانویه از جمله آلکالوئیدها (مانند گالگین)، ساپونینها، فلاونوئیدها (مانند ساتیوان و مدیکارپین)، فیتو استروژن‌ها (مانند فلاونول تری گلیکوزید، کامپفرول و کئورستین)، تاننها و اسیدهای چرب (همچون لینولنیک اسید، پالمتیک اسید و لینولئیک اسید) می‌باشد.[۱] بیشترین ترکیب موجود در این گیاه، آلکالوئید گوانیدینی، به نام گالگین است. متفورمین، شکل مصنوعی گالگین است که در درمان دیابت نوع دو مؤثر بوده و سبب کاهش قند خون می‌شود.[۱] این گیاه از دگرانوله شدن سلول‌های آسیب دیده β پانکراس جلوگیری کرده و سبب افزایش بازیابی نسبی این سلول‌ها می‌شود که در نتیجه آن، افزایش ترشح انسولین حاصل می‌شود. همچنین این گیاه از واکوئلیزه شدن سلول‌های کبدی نیز جلوگیری می‌کند.[۲] همچنین طی تحقیقات انجام شده، تأثیر گالگا بر روی کاهش وزن بدن دیده شده است.[۳] ویکی