نصرالله زرین پنجه

نصرالله زرین‌پنجه (زادهٔ ۱۲۸۵ در تهران[۱] – درگذشتهٔ ۲۵ آذر ۱۳۶۰[۲])، نوازندهٔ سرشناس تار و آهنگساز اهل ایران بود. او هم‌چنین در نواختن سه‌تار، بربط و ترومپت[نیازمند منبع] مهارت داشت. وی در تهیه کتاب‌های آموزشی تار و سه‌تار هنرستان، سهم به‌سزایی داشت.[۳] زندگی [ویرایش] در سال ۱۲۸۵ در تهران متولد شد. در ۱۳ سالگی نزد ربیع خان برادر درویش‌خان به نواختن تار مشغول شد و سپس به خدمت موزیک نظام درآمد. روزی تار می‌زد که حسین هنگ‌آفرین صدای سازش را شنید و ذوق او را پسندید و به شاگردی خود پذیرفت. بعدها از خدمت موزیک نظام استعفا داد و فرصتی یافت تا هنر خویش را تکمیل کند. مدتی نزد مرتضی نی‌داوود و یحیی زرپنجه و علی‌اکبر شهنازی تعلیم گرفت تا این که با موسی معروفی آشنا شد و ردیفی را که او روایت کرده بود، نواخت. نصرالله زرین‌پنجه در سال ۱۳۱۳ از موسیقی دلسرد شد و تار را کنار گذاشت و عهده‌دار سمت‌هایی در وزارت دارایی شد.[۴] در سال ۱۳۲۰ که علی نقی وزیری به هنرستان موسیقی بازگشت، دوباره نزد حسین سنجری به آموختن تار مشغول شد و در اثر تشویق روح‌الله خالقی از وزارت دارایی به وزارت فرهنگ منتقل شد. وی ضمن تدریس در هنرستان موسیقی ملی در تدوین کتاب‌های مقدماتی تار و سه تار نقش ارزنده‌ای ایفا کرد. در سال ۱۳۳۰ کتاب دستور مقدماتی تار و سه‌تار توسط نصرالله زرین‌پنجه، موسی معروفی و روح‌الله خالقی برای سال اول هنرستان موسیقی ملی، تنظیم و به چاپ رسید.[۵][۶]زرین‌پنجه سال‌ها با رادیو همکاری داشت و رهبر ارکستر سازهای ایرانی رادیو بود و آهنگ‌های بسیاری ساخت که اجرا شد. در برنامه‌های ساز و سخن که به ابتکار روح‌الله خالقی تدوین می‌شد نیز همکاری داشت. تمرین‌های که ساخته برای هنرجویان بسیار مفید است. این تمرین‌ها شامل ابوعطا، بیات ترک، چهارگاه و بیات اصفهان است که در کتاب سوم تار و سه‌تار هنرستان به کوشش حسین علیزاده به چاپ رسیده‌اند. وی حدود ۵۰ آهنگ ساخته[۴] و آموزگار موسیقی در مرکز حفظ و اشاعهٔ موسیقی ایران بود. ثمرهٔ ازدواج وی دو دختر است که از او به یادگار مانده به نام‌های مهین زرین‌پنجه و شهین زرین‌پنجه، که مهین پیانو و شهین ویولن می‌نوازند و هر دو از فارغ‌التحصیلان هنرستان موسیقی ملی می‌باشند. پانویس [ویرایش] 1. ↑ «نصرالله زرین‌پنجه». وبگاه آفتاب. ۲۲ شهریور ۱۳۸۵. دریافت‌شده در ۱۶ شهریور ۱۳۹۰. 2. ↑ «نصرالله زرین‌پنجه». وبگاه شورانگیز. دریافت‌شده در ۱۶ شهریور ۱۳۹۰.[پیوند مرده] 3. ↑ خالقی، روح‌اله (۱۳۸۴). دستور مقدماتی تار و سه‌تار (جلد یک) (PDF) (ویراست علی برلیانی). تهران: چنگ. ص. ۲۲. 4. ↑ پرش به بالا به:۴٫۰ ۴٫۱ «نصرالله زرین‌پنجه». وبگاه موسیقی ملی ایران. ۲۸ دی ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۱۶ شهریور ۱۳۹۰.[پیوند مرده] 5. ↑ «برگهائی از تاریخ موسیقی ایران». حوزه هنری استان مرکزی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ سپتامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۰۳. 6. ↑ خالقی، روح‌الله (۱۳۳۰). دستور مقدماتی تار و سه‌تار. تهران: انجمن ملی. منابع [ویرایش] • برنامه رادیویی یادی از هنرمندان به کوشش روح‌الله خالقی • جزوه تخصصی تار و سه تار هم ساز، اسفند ۱۳۷۵ مؤسسه فرهنگی هنری ماهور نهفتن • ن • ب • و موسیقی ایران در دوران پهلوی ترانه‌سرایان • اردلان سرفراز • اسماعیل نواب صفا • ایرج جنتی عطایی • ایرج رزمجو • بهادر یگانه • بیژن ترقی • بیژن سمندر • یاور همدانی • پرویز وکیلی • تورج نگهبان • جهانبخش پازوکی • رحیم معینی کرمانشاهی • رهی معیری • سعید دبیری • شهین حنانه • کریم فکور • لیلا کسری • محمد صالح‌علا • مسعود امینی • مسعود فردمنش • منصور تهرانی • نوذر پرنگ • هما میرافشار آهنگسازان • آندرانیک آساطوریان • احمد پژمان • اسدالله ملک • اسفندیار منفردزاده • اکبر محسنی • امیر آرام • انوشیروان روحانی • بابک افشار • بابک بیات • بابک رادمنش • پرویز اتابکی • پرویز مقصدی • پرویز یاحقی • جمشید شیبانی • جهانبخش پازوکی • جواد لشکری • حبیب‌الله بدیعی • حسن شماعی‌زاده • حسین دهلوی • حسین واثقی • حسین یاحقی • روح‌الله خالقی • ژاکلین • سیاوش قمیشی • صادق نوجوکی • عباس مهرپویا • عطاءالله خرم • علی تجویدی • فریبرز لاچینی • فرید زلاند • کامبیز روشن‌روان • کورش یغمایی • مارتیک • مجید وفادار • محمد اوشال • محمدتقی مسعودیه • محمد حیدری • محمود قراملکی • منوچهر چشم‌آذر • ناصر چشم‌آذر • همایون خرم • واروژان موسیقی‌دانان • ابوالحسن صبا • جلیل شهناز • جهانگیر ملک • جواد معروفی • حبیب سماعی • حبیب‌الله بدیعی • حسین تهرانی • داریوش صفوت • درویش‌خان • رحمت‌الله بدیعی • عبدالله جهان‌پناه • علی‌اصغر بهاری • فرامرز پایور • فضل‌الله توکل • مجتبی میرزاده • محمد اسماعیلی • مرتضی محجوبی • مرتضی نی‌داوود • مهدی خالدی • نصرالله زرین‌پنجه • همایون خرم خوانندگان مرد • آرتوش • ابوالحسن اقبال‌آذر • ابی • اسماعیل ادیب خوانساری • افشین مقدم • اکبر گلپایگانی • امیر آرام • امین‌الله رشیدی • اندی • اونیک • ایرج • ایرج مهدیان • بهرام سیر • تاج اصفهانی • جمال وفایی • جواد بدیع‌زاده • جواد یساری • حبیب • حسن شماعی‌زاده • داریوش • داریوش رفیعی • داوود مقامی • ستار • سیاوش قمیشی • سید جواد ذبیحی • سید علی‌اصغر کردستانی • شاهرخ • شهرام شب‌پره • شهرام صولتی • ضیا آتابای • عارف • عباس قادری • عبدالعلی وزیری • عبدالوهاب شهیدی • عماد رام • غلامحسین بنان • روانبخش • فرامرز آصف • فرامرز اصلانی • فرهاد • فریدون فرخزاد • فریدون فروغی • قاسم جبلی • کورس سرهنگ‌زاده • کورش یغمایی • مارتیک • مازیار • مجید فرهنگ • محمدرضا شجریان • محمود خوانساری • مرتضی • معین • منوچهر سخایی • نادر گلچین • ناصر مسعودی • نعمت‌الله آغاسی • هوشمند عقیلی • ویگن زن • آفت • افسر شهیدی • الهه • بتی • پروین • پوران • حمیرا • خاطره پروانه • دلکش • رامش • روح‌انگیز • ژاکلین • سوسن • سیما بینا • سیما مافیها • سیمین غانم • شهپر • شهره • عزت روح‌بخش • عهدیه • فتانه • فرشته • فهیمه اکبر • قمرالملوک وزیری • گوگوش • گیتا • لیلا فروهر • مرجان • مرضیه • مریم روح‌پرور • مهستی • مهوش • نسرین • نلی • نوش‌آفرین • هایده • هلن • هنگامه اخوان تصنیف‌ها • خزان عشق • بهار دلنشین • سرگشته • الهه ناز • مرغ سحر • رسوای زمانه • راز دل • غوغای ستارگان • موسم گل • آتش کاروان • به‌سوی تو • طاقتم ده • سوغاتی • امشب شب مهتابه • ای ایران جستارهای وابسته • گل‌ها (برنامه رادیویی) • هنرستان موسیقی ملی • هنرستان عالی موسیقی • موسیقی در ایران • موسیقی سنتی ایرانی • موسیقی لس‌آنجلسی • ارکستر اپرای تهران • مرکز موسیقی بتهوون • مرکز حفظ و اشاعه موسیقی • بیات تهران رده الگو درگاه رده‌ها: • آهنگسازان اهل ایران • اهالی تهران • درگذشتگان ۱۳۶۰ • زادگان ۱۲۸۵ • نوازندگان بربط اهل ایران • نوازندگان تار اهل ایران • نوازندگان ترومپت اهل ایران • نوازندگان سه‌تار اهل ایران • آهنگسازان برنامه گل‌ها (برنامه رادیویی) • این صفحه آخرین‌بار در ۱ ژوئن ۲۰۲۵ ساعت ۱۴:۰۷ ویرایش شده است.