گراکی پدیا

گراکی‌پدیا (به انگلیسی: Grokipedia) یک دانشنامهٔ برخط مبتنی بر هوش مصنوعی است که توسط اکس‌ای‌آی، شرکت هوش مصنوعی تأسیس‌شده توسط ایلان ماسک، توسعه یافته است. این پروژه در ۲۷ اکتبر ۲۰۲۵ راه‌اندازی شد[۱][۲] و ماسک از آن به‌عنوان جایگزینی برای ویکی‌پدیا یاد کرد که هدفش «پاک‌سازی تبلیغات» از محتوای آن است.[۱] تا ۲۸ اکتبر ۲۰۲۵، این تارنما شامل بیش از ۹۰۰٬۰۰۰ مقالهٔ تولیدشده توسط هوش مصنوعی است.[۳] نوشته‌ها توسط مدل زبانی گراک ایجاد و ویرایش می‌شوند.[۱]بسیاری از مقالات از ویکی‌پدیا گرفته شده‌اند و برخی از آن‌ها تقریباً به‌صورت واژه‌به‌واژه از آن کپی شده‌اند.[۴][۵] در مقالات، یاد شده است که محتوایشان توسط مدل گراک بررسی و راستی‌آزمایی شده‌اند.[۴] همچنین بخشی از محتوا با دیدگاه‌های شخصی ایلان ماسک در موضوعاتی مانند تغییر جنسیت و مدیرعامل پیشین توییتر، پاراگ آگراوال، همسو دانسته شده است.[۱][۶][۷] ریشهٔ نام نام پیشنهادی این پروژه از واژهٔ «Grok» گرفته شده است که به‌معنای «درک عمیق» است، یا از فعل خیالی «grokar» که در زبان ساختگی مریخی به‌صورت تحت‌اللفظی «نوشیدن» و به‌صورت استعاری «عمیقاً درک کردن»، «دوست داشتن»، «یکی شدن با»، یا «ارتباط برقرار کردن» معنا می‌دهد. این واژه به‌سرعت در میان دوست‌داران داستان‌های علمی–تخیلی، هیپی‌ها و هکرهای رایانه‌ای رایج شد و سپس در واژه‌نامهٔ آکسفورد و دیگر منابع معتبر وارد شد.[۸][۹] زبان خیالی مریخی برای رمان علمی–تخیلی بیگانه‌ای در سرزمین غریب اثر رابرت هاین‌لاین، منتشرشده در سال ۱۹۶۱، ساخته شده‌بود.[۱۰] تاریخچه معرفی در سپتامبر ۲۰۲۵، ایلان ماسک اعلام کرد که شرکت ایکس‌اِی‌آی در حال ساخت یک دانشنامهٔ آنلاین تولیدشده توسط هوش مصنوعی با نام «گراکی‌پدیا» است؛ پروژه‌ای که در میانهٔ انتقادهای او از آنچه «سوگیری‌های ویکی‌پدیا» می‌نامید، مطرح شد.[۱۱][۱۲] این طرح در کنفرانس پادکست «آل-این» در همان ماه توسط دیوید او. ساکس پیشنهاد و نام‌گذاری شد.[۱۳] به‌گفتهٔ ماسک، گراکی‌پدیا قرار بود پایگاه دانشی مبتنی بر هوش مصنوعی باشد که با رفع سوگیری‌ها، خطاها و گرایش‌های ایدئولوژیک، با ویکی‌پدیا رقابت کند.[۱۴][۱۵] وبگاه گیزمودو این طرح را با پروژهٔ کانسروپدیا در سال ۲۰۰۶ مقایسه کرد.[۱۶] در ۶ اکتبر ۲۰۲۵، ماسک اعلام کرد نسخهٔ آزمایشی اولیهٔ گراکی‌پدیا تا پایان همان ماه منتشر خواهد شد.[۱۷][۱۸] با این حال، پروژه در اکتبر برای مدتی کوتاه به‌منظور رفع مشکلات کیفی محتوا به تعویق افتاد.[۱] راه‌اندازی گراکی‌پدیا در ۲۷ اکتبر، از طریق تارنمای grokipedia.com راه‌اندازی شد و در زمان آغاز به کار کمتر از ۹۰۰٬۰۰۰ دارد؛ در حالی که ویکی‌پدیا نزدیک به ۸ میلیون مقاله دارد.[۱۹] برخی از مقالات تقریباً با نسخه‌های ویکی‌پدیای خود یکسان‌اند، اما قالب ارجاع‌ها در گراکی‌پدیا متفاوت است.[۲۰] تارنما، نسخهٔ منتشرشده را به‌عنوان نسخهٔ اولیهٔ «۰٫۱» معرفی کرده است[۴] و اندکی پس از آغاز به کار، دچار اختلال کوتاه‌مدتی شد.[۳] بازخورد نمایی از مقالهٔ گراکی‌پدیا دربارهٔ ایلان ماسک گراکی‌پدیا بازخوردهای گوناگونی دریافت کرده است. برخی ناظران نسبت به بی‌طرفی آن ابراز تردید کرده‌اند، زیرا هوش مصنوعی می‌تواند بازتاب‌دهندهٔ سوگیری‌های سازندگانش باشد.[۲۱][۶] منتقدان به مقالاتی اشاره کرده‌اند که دیدگاه‌های راست افراطی را ترویج می‌کنند یا با نظرات ایلان ماسک هم‌سو هستند.[۷] شبکهٔ ان‌بی‌سی نیوز گزارش داد که در مقالهٔ مربوط به ماسک در گراکی‌پدیا، اشاره‌ای به حرکت دستی که او در ژانویهٔ ۲۰۲۵ نشان داد و بسیاری آن را سلام نازی تعبیر کردند، نشده است؛ در حالی که در ویکی‌پدیا این موضوع ذکر شده است.[۵] سخنگوی بنیاد ویکی‌مدیا در واکنش اظهار داشت که «حتی گراکی‌پدیا هم برای وجود خود به ویکی‌پدیا نیاز دارد» و ادعاهای مربوط به جانبداری ویکی‌پدیا را رد کرد.[۴] لری سنگر، از بنیان‌گذاران ویکی‌پدیا، اعلام کرد که از این پروژه حمایت می‌کند.[۲۲] پس از راه‌اندازی عمومی گراکی‌پدیا، برخی رسانه‌ها آن را به انتشار اطلاعات نادرست و بحث‌برانگیز متهم کردند. وبگاه وایرد گزارش داد: «رقیب جدید ویکی‌پدیا که با هوش مصنوعی کار می‌کند، به‌اشتباه ادعا می‌کند که پورنوگرافی باعث تشدید همه‌گیری ایدز شده و شبکه‌های اجتماعی ممکن است در افزایش تعداد افراد تراجنسیتی نقش داشته باشند.»[۲۳] جستارهای وابسته اعتبار ویکی‌پدیا انتقادها به ویکی‌پدیا سوگیری الگوریتمی کانسروپدیا روویکی (انشعاب ویکی‌پدیا) منابع "Elon Musk Challenges Wikipedia With His Own A.I. Encyclopedia". The New York Times. 27 October 2025. "Elon Musk appears to have launched Grokipedia, a Wikipedia competitor". Business Insider. 28 October 2025. "Elon Musk's Grokipedia goes live after brief crash, aims to rival Wikipedia". Moneycontrol. 28 October 2025. Peters, Jay (2025-10-28). "Elon Musk's Grokipedia contains copied Wikipedia pages". The Verge (به انگلیسی). Retrieved 2025-10-28. "Elon Musk launches Grokipedia as an alternative to 'woke' Wikipedia". NBC News (به انگلیسی). 2025-10-28. Retrieved 2025-10-28. "Elon Musk's Grokipedia Pushes Far-Right Talking Points". Wired. 28 October 2025. "Elon Musk launches a Wikipedia rival that extols his own 'vision'". The Washington Post. 28 October 2025. «1961–grok, v.transitive (also with object clause) To…» (en en). Consultado el 4 de outubro de 2025. «Grok Origin: The Significance of ‘Grok’ in Modern Language» (en en). Consultado el 4 de outubro de 2025. «O fim da Wikipédia? O que é a Grokipedia» (en n). Consultado el 4 de outubro de 2025. Gupta, Aman. "'Grokipedia': Elon Musk says xAI is working on a Wikipedia rival powered by AI". Live Mint. Gucia, Wiktoria (September 30, 2025). "MAGA Melts Down Over Wikipedia 'Blacklist'". The Daily Beast (به انگلیسی). Retrieved September 30, 2025. Higgins, Tim (October 4, 2025). "Why Conservatives Are Attacking 'Wokepedia'". Wall Street Journal. Retrieved October 6, 2025. Kan, Michael (September 30, 2025). "Elon Musk Plans to Take on Wikipedia With 'Grokipedia'". PCMAG (به انگلیسی). Retrieved September 30, 2025. Musk, Elon. "We are building Grokipedia @xAI. Will be a massive improvement over Wikipedia. Frankly, it is a necessary step towards the xAI goal of understanding the Universe". X. Novak, Matt (September 30, 2025). "Elon Musk's Wikipedia Competitor Is Going to Be a Disaster". Gizmodo. Retrieved October 2, 2025. "What Is Grokipedia? Elon Musk To Unveil Wikipedia Competitor In Two Weeks". NDTV. Retrieved October 6, 2025. "Elon Musk: 'Grokipedia' Arrives Later This Month". PCMAG (به انگلیسی). October 6, 2025. Retrieved October 6, 2025. Conger, Kate (October 27, 2025). "Elon Musk Challenges Wikipedia With His Own A.I. Encyclopedia". The New York Times. Retrieved October 26, 2025. Bell, Karissa (2025-10-27). "X's Grokipedia is online after it briefly crashed out". Engadget (به انگلیسی). Retrieved 2025-10-28. "Grokipedia: Elon Musk is right that Wikipedia is biased, but his AI alternative will be the same at best". The Conversation. 15 October 2025. "XAI Launches Grokipedia As AI-Powered Alternative To Wikipedia" (به انگلیسی). 2025-10-28. Retrieved 2025-10-28. Rogers, Reece. "Elon Musk's Grokipedia Pushes Far-Right Talking Points". Wired (به انگلیسی). ISSN 1059-1028. Retrieved 2025-10-28. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Grokipedia». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۲۵. نبو ایلان ماسک شرکت‌ها زیپ۲X.com پی‌پلاسپیس‌اکس استارلینکشرکت تسلا تسلا انرژیسولارسیتیاوپن‌ای‌آینیورالینکشرکت بورینگاکس کورپ شرکت توییترتوییترخرید توئیتر توسط ایلان ماسکاکس‌ای‌آی گراکگراکی‌پدیا موضوعات مرتبط هایپرلوپتسلا رودستر در فضاBoring Test Tunnelخرید توئیتر توسط ایلان ماسکدیدگاه‌هاجوایز و افتخاراتانتقادات از تسلاTSLAQخانواده ماسک در فرهنگ عامه ایلان ماسک: تسلا، اسپیس‌اکس، و مأموریت برای آینده‌ای شگفت (بیوگرافی ۲۰۱۵)"The Musk Who Fell to Earth" ("سیمپسون ها"، ۲۰۱۵)Ludicrous: The Unvarnished Story of Tesla Motors (۲۰۱۹)"One Crew over the Crewcoo's Morty" ("ریک و مورتی"، ۲۰۱۹)Power Play: Tesla, Elon Musk, and the Bet of the Century (۲۰۲۱)Return to Space (۲۰۲۲) رده رده‌ها: ایلان ماسکدانشنامه‌هادانشنامه‌های برخط متعلقات اینترنت بنیان‌گذاری‌شده در ۲۰۲۵ (میلادی)وبگاه‌های محافظه‌کار در ایالات متحده آمریکا این صفحه آخرین‌بار در ۲۸ اکتبر ۲۰۲۵ ساعت ۱۳:۴۰ ویرایش شده است.