بحرین
نویسه گردانی:
BḤRYN
پادشاهی بحرین کشوری است جزیرهای در خلیج فارس. پایتخت آن منامه، زبان رسمی آن عربی است و استفاده از زبانهای انگلیسی، فارسی و اردو هم بسیار رایج است. بحرین به پنج استان بخش شده و تا ۳ ژوئیه ۲۰۰۲ (میلادی) دارای ۱۴ شهر بودهاست. این کشور از ۳۲ جزیره تشکیل یافتهاست. بحرین از سال ۱۸۲۰ میلادی تحت سرپرستی کشور بریتانیا بوده، و در سال ۱۹۷۱ استقلال کامل یافتهاست.
محتویات [نهفتن]
۱ تاریخ
۲ مساحت
۳ استانها
۴ شهرها
۵ سیاست داخلی
۶ سیاست خارجی
۷ اقتصاد
۸ مردم
۹ احزاب و حرکات سیاسی
۱۰ راهها و ارتباطات
۱۱ شاعران بحرین
۱۲ اماکن تاریخی بحرین
۱۳ جاذبههای گردشگری
۱۴ تصاویر
۱۵ پانویس
۱۶ منابع
۱۷ جستارهای وابسته
تاریخ [ویرایش]
نوشتار اصلی: تاثیر ایران بر بحرین
در گذشته به منطقه ساحلی جنوب خلیج فارس حد فاصل بصره تا بحرین امروزی بحرین گفته میشد (که شامل منطقهٔ احسا، در عربستان، هم بود). بحرین قبل از زمان ساسانیان در قلمرو ایران بود. از سال ۱۵۲۲ تا ۱۶۰۲ بحرین مدتی در اشغال پرتغالیها قرارگرفت. در سال ۱۶۰۲ میلادی، پس از اخراج پرتغالیها توسط شاه عباس از خلیج فارس، جزیرهٔ بحرین به دست دولت صفوی افتاد و حاکمیت ایران بر آن (به جز دورههای کوتاهی از حملهٔ عمانیها) تا سال ۱۷۸۳ میلادی ادامه داشت[۱]. از سال ۱۷۸۳، جزیرهٔ بحرین به دست خاندان آل خلیفه (که از اعراب شبهجزیرهٔ عربستان بودند) افتاد که از قرن نوزدهم تا سال ۱۹۷۱ تحتالحمایهٔ انگلیس بودند[۱]. با این حال، در دوران قاجار و پهلوی، ایران هنوز مدعی مالکیت بر بحرین بود تا آنکه در سال ۱۹۷۱، پس از میانجیگری سازمان ملل و همزمان با اعلان استقلال بحرین از انگلیس، حکومت بحرین که تحت نفوذ انگلیس بود برای تأثیرگذاری بر نتیجه نظرخواهی مصمم شد تا ساختار جمعیتی این سرزمین را با اکثریت دادن به عربها دگرگون کند. در این راستا هزاران فلسطینی و نیروی کار عرب از کشورهای منطقه به بحرین هجوم آوردند و بدینسان ایران با توطئهای که توسط بریتانیا صورت پذیرفت به ناچار ادعای حاکمیت بر بحرین را کنار گذاشت [۱].
مساحت [ویرایش]
بحرین ۷۰۶ کیلومتر مربع مساحت دارد که کوچکتر از کوچکترین استان ایران است. از هفتصد کیلومتر مربع مساحت این کشور نزدیک به چهارصد کیلومترمربع آن بیابانی است. بحرین به «جزیره یک میلیون نخل» نیز شهرت داشتهاست. بحرین شامل سه شهر یا به عبارت بهتر سه جزیره اصلی منامه و محرق و ستره است و منامه یعنی بزرگترین این جزایر پایتخت آن به شمار میآید. در بحرین روستاهایی هم هست که در فاصلههای نزدیک به یکدیگر قرار دارند.
بدلیل وسعت کم بحرین مسولان این کشور کوچک اقدام به پر کردن دریا و افزایش وسعت سرزمین خود کرده اند و با ساخت وساز های هدفمند پیشرفت قابل توجهی داشته اند.
استانها [ویرایش]
کشور بحرین ۵ استان دارد که عبارتاند از: عاصمه (استان پایتخت)، جنوبیه، شمالیه، وسطی و محرق.
جزایر حوار متعلق به بحرین که در نزدیکی قطر واقع شدهاند بخشی از استان جنوبیه هستند.
نقشه استانها
1. عاصمه
2. وسطی
3. مُحَرّق
4. شمالیه
5. جنوبیه
شهرها [ویرایش]
باب البحرین
نوشتار اصلی: فهرست شهرهای بحرین
منامه
محرق
رفاع شرقی
رفاع غربی
مدینه حمد
شهرک عیسی
الحد
جدحفص
مدینة زاید
الزلاق
عراد
عالی (بحرین)
البدیع
ستره
سیاست داخلی [ویرایش]
بحرین یک حکومت پادشاهی مشروطه است. پادشاه به طور موروثی از خاندان آل خلیفه انتخاب میشود که از سال ۱۸۲۰ میلادی قدرت را در این جزیره به دست گرفت و اتحاد خود را با بریتانیا اعلام کردند. این کشور در سال ۱۹۷۱ استقلال خود را از سرپرستی بریتانیا اعلام کرد. و قانون اساسی فعلی این کشور در سال ۲۰۰۲ تصویب شدهاست. نظام حقوقی این کشور ترکیبی از حقوق اسلامی (فقه) و کامن لا انگلیسی است. پادشاه یا امیر کنونی کشور حمد بن عیسی آل خلیفه است که از سال ۱۹۹۹ قدرت را در دست دارد. ولیعهد سلمان بن حمد، پسر وی است که در ۱۹۶۹ به دنیا آمده و ریاست دولت به عهدهٔ نخستوزیر خلیفه بن سلمان پسرعموی پادشاه است که از سال ۱۹۷۱ این مقام را دارد. قوهٔ مقننه دومجلسی این کشور (المجلس الوطنی) از مجلس شورا (مجلس الشوری) و مجلس نمایندگان (مجلس النواب) تشکیل میشود. هر دو مجلس ۴۰ عضو دارند. تمامی اعضای مجلس علیا (مجلس شورا) توسط پادشاه و تمامی اعضای مجلس سفلی (مجلس نمایندگان) با رأی مستقیم مردم انتخاب میشوند.[۲]
در بحرین حدود ۱۵ حزب سیاسی شامل احزاب مذهبی، لیبرال، چپ و بعثی وجود دارد.
برجستهترین حزب سیاسی شیعه جمعیت وفاق ملی اسلامی است که دکتر سعید شهابی از بنیانگذاران آن است. احزاب دیگر شیعه شامل حزب عمل اسلامی و حزب الرساله میباشند.
پس از انقلاب یاسمین در تونس که موجب فرار زین العابدین بن علی وهمچنین انقلاب مردم مصر وسقوط حسنی مبارک، بحرینیها نیز به خیابان آمدند وبه اعتراض عملکرد پادشاه این کشور پرداختندکه نیروهای آل خلیفه وآل سعود به بازداشت و سرکوب مردم پرداختند.
سیاست خارجی [ویرایش]
این کشور یکی از اعضای اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج فارس است.
مرکز ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در کشور بحرین قرار دارد.
اقتصاد [ویرایش]
بحرین کشور ثروتمندی نیست و حتی بخشی از انرژی آن توسط عربستان تأمین میشود. این دو کشور با یک پل ۲۵ کیلومتری که به نام پل فهد معروف است و در سال ۱۹۸۶ افتتاح شد، به یکدیگر متصل میشوند.
امروزه، اقتصاد کشور بحرین وابسته به بانکداری، هواپیمایی موفق و خدمات فرودگاهی، بنادر مجهز صنعتی، صنایع ساخت و تعمیر کشتی و ناوها میباشد. بحرین اولین کشور حوزه خلیج فارس است که نفت در آن اکتشاف شده ولی منابع نفت و گاز آن بسیار محدود است، اقتصاد سنتی بحرین وابسته به مروارید بوده اما در حال حاضر بیشتر درآمد ساکنان بحرین از بانکداری و گردشگری تامین میگردد. به هر روی نفت و فراوردهای نفتی ۶۰٪ صادرات و درآمد دولت این کشور و همچنین ۳۰٪ تولید ناخالص داخلی بحرین را تشکیل میدهد. تنها صنعت سنگین داخلی این کشور تولید آلومینیوم است که در مقیاس فراوان تولید و عرضه میشود. بحرین رتبهٔ نخست تولید این محصول در خاورمیانه ورتبهٔ پنجم در سطح جهانی را داراست.[۳] واحد پول بحرین دینار است که هر یک دینار برابر با 2/65 دلار میباشد.
بر پایه گزارش انجمن اقتصادی اجتماعی ملل غرب آسیا بحرین سریعترین رشد اقتصادی را در ژانویه ۲۰۰۶ در میان کشورهای عرب داشتهاست.[۴] همچنین بحرین آزادترین اقتصاد جهان را در خاورمیانه و بیست و پنجمین در جهان را در سال ۲۰۰۶ بر پایه گزارش وال استریت ژورنال و پایه شاخصهای اقتصاد آزاد داشتهاست.[۵]
مردم [ویرایش]
زنی در لباس عروسی از بحارنهٔ بحرین
در سال ۲۰۰۱ اتباع این کشور ۶۲.۴٪ جمعیت این کشور را تشکیل میدادند. در سرشماری سال ۲۰۰۱ جمعیت کل این کشور ۶۹۸٬۵۸۵ نفر بود که ۲۳۵٬۱۰۸ نفر معادل ۳۷.۶٪ خارجی بودهٔاند. جمعیت خارجی کشور در سالهای اخیر رشد سریعی داشته و بر اساس برآورد دولتی در سال ۲۰۰۷ به ۵۱۱٬۸۶۴ معادل ۴۹٬۲۵٪ کل جمعیت در این سال رسیده است.
گروههای قومی بزرگ بحرین به این شرح هستند:
عربهای آفریقایی که عمدتاً از شرق آفریقا آمده و بیشتر سنی هستند.
ایرانیان بحرین یا عجمها هم که اکثر آنان در اصل مهاجرانی از جنوب ایران از فارس و بوشهر هستند در بحرین زندگی میکنند و به رغم سکونت طولانی آنان در اینجا همچنان به فارسی صحبت میکنند. بیشتر شیعه و گروهی سنی هستند.
بَحرانیها یا بحارنه عربهای بومی بحرین که شیعه هستند و بزرگترین گروه قومی این کشور را تشکیل میدهند. جمعیت آنها در سال ۱۹۹۵ در آمار اتنولوگ حدود ۳۰۰ هزار نفر برآورد شدهاست.[۶]
بنیان (بونیان یا هنود) هندیهایی که از روزگاران دور به این جزیره آمده و بیشتر پیرو آئین هندو هستند.
بادیهنشینان عرب از جمله قبایلی چون عتوب و نعیم که مسلمان سنی هستند.
هولهها (حولهها) که نوادگان اعرابی هستند که پس از فتح ایران به آنجا مهاجرت کرده و سپس به بحرین آمدند و مسلمان سنیند.
نجدیها عربهای سنی شهرنشین که از نجد در مرکز عربستان به آنجا آمدهاند.
اسلام دین رسمی بحرین است. بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۱ حدود ۸۱٫۲٪ کل جمعیت بحرین (اتباع و مهاجران) مسلمان، ۹٪ مسیحی و ۹.۸٪ پیرو دیگر ادیان (بیشتر هندو) هستند.[۷] یک گروه کوچک بومی یهودی هم در این کشور زندگی میکنند. حدود ۷۰٪ جمعیت کشور را شیعیان تشکیل میدهند.[۸]
آمارهای جمعیتی بر اساس سیا ورلد فکتبوک:
ساختار سنی(برآورد ۲۰۰۶) :
۰ تا ۱۴ سال: ۲۷.۴٪
۱۴ تا ۶۵ سال: ۶۹.۱٪
۶۵ سال به بالا:۳.۵ ٪
رشد جمعیت (برآورد ۲۰۰۶): ۱.۴۵٪
نرخ زادوولد (برآورد ۲۰۰۶): ۱۷.۸ در ۱۰۰۰
نرخ مرگومیر (برآورد ۲۰۰۶): ۴.۴ در ۱۰۰۰
نسبت جنسیتی (برآورد ۲۰۰۶): ۱.۰۳ مرد به ۱ زن
امید به زندگی (برآورد ۲۰۰۶):
مرد:۷۱.۹۷
زن:۷۷ سال
کل: ۷۴.۴۵
شیوع ایدز و اچآیوی در بزرگسالان (برآورد ۲۰۰۱): ۰.۲٪
باسوادی در بالای ۱۵ سال (برآورد ۲۰۰۳):
مرد: ۹۱.۹٪
زن: ۸۵٪
کل: ۸۹.۱٪
زبانهای رایج: عربی، انگلیسی، فارسی و اردو
موسسه بین المللی پژوهشی CIRI آمریکا کشور بحرین پس از ایتالیا دولتها محدودیتهای معتدلی بر آزادی عبادت شهروندان خود اعمال می کنند. [۹]
احزاب و حرکات سیاسی [ویرایش]
جمعیت وفاق ملی اسلامی (شیعه)
حرکة حق حرکتی است که از جمعیت وفاق ملی اسلامی انشقاق یافتهاست (معارضة)
جمعیهٔ عمل وطنی دیمکراسی (وعد، یسار ی، لیبرالی)
جمعیهٔ أصالة إسلامی (سلفی)
جمعیهٔ منبر إٍسلامی (إخوان مسلمین)
العدالة الوطنیة (سنی)
جمعیهٔ منبر دیمکراسی تقدمی
راهها و ارتباطات [ویرایش]
فرودگاه بینالمللی بحرین در محرق قرار دارد. نام هواپیمایی بحرین [طیران الخلیج](GULF AIR) (هواپیمایی خلیج) است، و پل شاه فهد.
شاعران بحرین [ویرایش]
طرفه بن عبد
إبراهیم العریض
علی الجلاوی
آیات القرمزی
دروازه بحرین
اماکن تاریخی بحرین [ویرایش]
قلعه بحرین (قلعة البحرین)
قلعه رفاع (قلعة الرفاع)
قلعه عراد (قلعة العراد)
موزه بحرین (متحف البحرین الوطنی)
مسجدخمیس
مسجد سیادی
جزیره حوار
خانه سیادی (بیت سیادی)
باب البحرین
بر صخیر
خانه جسره (بیت الجسرة)
خانه شیخ عیسی بن علی (بیت الشیخ بن عیسی بن علی)
جاذبههای گردشگری [ویرایش]
سواحل بحرین بسیار دیدنی است و بسیاری از ورزشهای آبی در گرمای همیشگی آب خلیج فارس انجام میگیرد که قایقرانی و شیرجه در این آبها بسیار متداول است.
بیابانهای گرم بحرین و صدها درختهای خرمای این کشور نیز مشهور است.[۱۰]
تصاویر [ویرایش]
مسجد شیخ احمد الفاتح
باب البحرین (المنامة)
مسحد وخانهٔ سیادی (المحرق)
قلعه عـراد (المحرق)
باب البحرین
باب البحرین
قلعه بحرین (الرفاع)
هتل جزیره حوار
پانویس [ویرایش]
↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ایرانیکا
↑ Cia World Factbook: Bahrain
↑ تبیان
↑ Bahrain expected to bustle Arabian Business, 1 February ۲۰۰۷
↑ Bahrain Index of Economic Freedom, Heritage Foundation
↑ Arabic, Baharna Spoken Lewis, M. Paul (ed.), 2009. Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition. Dallas, Tex.: SIL International. Online version: http://www.ethnologue.com/.
↑ Bahrain: Cia World Factbook
↑ Challenges For Saudi Arabia Amidst Protests In The Gulf – Analysis Eurasia review, 25 March 2011
↑ عصر ایران
↑ راهنمای سفر به بحرین
منابع [ویرایش]
نمایه سیاسی بحرین
"BAHRAIN", Encyclopedia Iranica
دکتر: شامی، یحیی. موسوعة المدن العربیة والاسلامیة (به عربی). بیروت: دار الفکر العربی، ۱۹۹۳.
العروس، سید حسن، جلال. «فصل کتاب». در الموسُوعة العربّیة المیسرة (به عربی). بیروت: دار نهضة لبنان للطبع والنشر، ۱۹۸۷.
جستارهای وابسته [ویرایش]
اعتراضات در بحرین (۲۰۱۱)
ایرانیان بحرین
فهرست دهستانها و روستاهای بحرین
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ بحرین موجود است.
[نمایش]
ن • ب • و
کشورهای آسیا
[نمایش]
ن • ب • و
کشورهای خاورمیانه
[نمایش]
ن • ب • و
اتحادیه عرب
[نمایش]
ن • ب • و
کشورهای پیرامون خلیج فارس
ردههای صفحه: کشورهای آسیای غربیشبه جزیره عربستانکشورها و مناطق عربیزبانکشورهای انگلیسیزبانکشورهای جزیرهایکشورهای خاورمیانهکشورهای عضو سازمان همکاری اسلامیکشورهای حاشیه خلیج فارسآسیای غربیکشورهای عضو سازمان ملل متحدالگوهای بحرینبحرینکشورهای فارسیزباناتحادیه عربکشورهای عضو اتحادیه عربکشورهای اسلامی
واژه های همانند
۸ مورد، زمان جستجو: ۰.۴۱ ثانیه
بحرین . [ ب َ ] (اِخ ) دهی از دهستان ژان بخش درود شهرستان بروجرد در یکهزار گزی جنوب ایستگاه راه آهن . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6).
بحرین . [ ب َ رَ ] (اِخ ) هر دو دریای روم و فارس که با هم جمع شده است . (آنندراج ) (از غیاث اللغات ) (منتهی الارب ). || دو دریای اسود و ابیض...
بحرین . [ ب َ رَ ] (اِخ ) سرزمینی واقع در طول ساحل غربی خلیج فارس که از قبل از ظهور اسلام مسکن قبائل ایرانی و قلیلی عرب و جزء قلمرو ایرا...
بحرین . [ ب َ رَ ] (اِخ ) مجمع الجزایر ایران در خلیج فارس بین شبه جزیره ٔ قطر و خاک عربستان سعودی . کرسی وبندر عمده ٔ آن منامه است . (از دائر...
مجمع الجزایر و کشوری در جنوب خلیج فارس ، مشتمل بر 33 تا 35 جزیره . میان شبه جزیرة قطر (به فاصلة 28 کیلومتر) در مشرق و جنوب ، و خاک عربستان سعودی (الاَ...
پادشاهی بحرین کشوری است جزیرهای در خلیج فارس. پایتخت آن منامه، زبان رسمی آن عربی است و استفاده از زبانهای انگلیسی، فارسی و اردو هم بسیار رایج است. ب...
قلعه بحرین به عربی ( قلعة البحرین ) نام قلعهای تاریخی در کشور پادشاهی بحرین و یکی از نقاط دیدنی آن امارت است. نخستین بنیانگذاران قلعه پرتغالی ها بود...
علامه ٔ بحرین . [ ع َل ْ لا م َ ی ِ ب َ رَ ] (اِخ ) سیدهاشم بن سلیمان . رجوع به علامه ٔ بحرانی شود.