عالیجاه

عالیجاه بالاترین مقام رسمی کشوری از دوره صفویه به بعد بوده‌است. عالیجاه بر دو دسته بودند: امرای سرحد که در خارج از دولت خانهٔ شاهی خدمت می‌کردند و موظف بودند همه سال از درآمد قلمرو حکومت خود حقوق سربازان مخصوص آن محل را تأمین کنند و مبلغ معینی را برای خزانهٔ شاهی و وزیر اعظم بفرستند. هم چنین موظف بودند در طول سال نیز به بهانه‌های مختلف پیش کش‌ها و هدایایی را از قلمرو تحت حکومت خود تحت عنوان «بارخانه» برای شاه ارسال نمایند. امرای سرحد به چهار طبقه تقسیم می‌شدند: 1- ولات (والیان) در ایران چهار والی وجود داشت که به ترتیب عبارتند از: والی عربستان، والی لرستان، والی گرجستان و والی کردستان. بیگلر بیگیان که ولایت‌ها ر ابر عهده داشتند. در زمان صفویان ۱۳ ولایت وجود داشت. 2- خانان 3- سلطانان 4- امرای دولت خانه که همگی در دربار شاهی خدمت می‌کردند و هر یک دارای شغلی معین بودند. عناوین شغلی امرای دولت خانه عبارت بودند از: اعتمادالدوله (وزیر اعظم) قورچی باشی قوللر آقاسی ایشیک آقاسی باشی تفنگچی آقاسی این پنج مقام را «ارکان دولت قاهره» می‌نامیدند. منابع: میرزاسمیعا، تذکره الملوک، به تصحیح دکتر محمد دبیرسیاقی، چاپ دوم. تهران: انتشارات امیرکبیر، 1368. ترکمان اسکندر بیگ، تاریخ عالم آرای عباسی، چاپ دوم، ج 2، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1350. عزت‌الله نوذری. تاریخ اجتماعی ایران از آغاز تا مشروطیت. تهران: انتشارات خجسته، 1380.