دانه
نویسه گردانی:
DʼNH
دانه /dāne/ ۱. هستۀ میان برخی از میوه‌ها. ۲. (کشاورزی) تخم گیاه؛ بذر. ۳. (زیست‌شناسی) تخم میوه. ۴. هر‌یک از حبوب خوردنی از گندم، جو، ماش، عدس، نخود، لوبیا و مانند آن‌ها؛ حبه: ◻︎ پر از میوه کن خانه را تا به در / پر از دانه کن چینه را تا به سر (ابوشکور: ۱۰۲). ۵. آنچه طیور از زمین برچینند و بخورند؛ چینۀ پرندگان. ۶. آنچه صیاد در میان دام بریزد از گندم، جو، ارزن، و مانند آن که پرندگان به هوای آن در دام بیفتند: ◻︎ کبوتری که دگر آشیان نخواهد دید / قضا همی‌بردش تا به‌سوی دانه و دام (سعدی: ۱۲۲). ۷. یک عدد از چیزی. ۸. هر عدد از میوه، خصوصاً غله: یک دانه گندم، یک دانه جو، یک دانه نخود ◻︎ اندک‌اندک به هم شود بسیار / دانه‌دانه‌ست غله در انبار (سعدی: ۱۸۱). فرهنگ فارسی عمید
واژه های همانند
۹۵ مورد، زمان جستجو: ۰.۳۸ ثانیه
ارمنی دانه . [ اَ م َ دا ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) آبله ٔ فرنگ . نار افرنجیه . آتشک . سیفلیس ۞ . کوفت . (از مجمعالجوامع).
دانه افشان . [ ن َ / ن ِ اَ ] (نف مرکب ) که دانه افشاند. که دانه پاشد. که دانه پراکند. که تخم پاشد. که حبه های خوردنی از بنشن و حبوب بر ...
خایه دانه . [ ی َ / ی ِ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) قسمی مروارید بزرگ است که به بیضه ماند. (از الجماهر بیرونی ص 129).
خربزه دانه . [ خ َ ب ُ زَ / زِ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) تخم خربزه . تخمه ٔ خربزه . (یادداشت بخط مؤلف ).
دانه بستن . [ ن َ / ن ِ ب َ ت َ ] (مص مرکب ) (... خوشه و در خوشه ) پیدا آمدن گندم و مانند آن در خوشه . (آنندراج ). پیدا آمدن و از حالت شیری ب...
دانه بلاغ . [ ن ِ ب ُ ] (اِخ ) دهی است از دهستان به به جیک بخش سیه چشمه شهرستان ماکو. واقع در 36هزارگزی جنوب سیه چشمه و هزارگزی شمال شوسه...
دانه چیدن . [ ن َ / ن ِ دَ ] (مص مرکب ) بمعنی برچیدن دانه است از زمین . (برهان ). برچیدن . (از انجمن آرا). برچیدن مرغ دانه را اززمین . التقا...
دام و دانه . [ م ُ ن َ / ن ِ ] (ترکیب عطفی ) (از: دام + دانه ). دام و چینه . آلت گرفتار کردن حیوان و چینه که فریفتن و بدام افتادن او را نه...
دانه افشانی . [ ن َ /ن ِ اَ ] (حامص مرکب ) عمل دانه افشان . دانه پاشیدن . پراکندن دانه : در گل شوره دانه افشانی برنیارد مگر پشیمانی . نظامی .|| ...
دانه خوردن . [ ن َ / ن ِ خوَرْ / خُرْ دَ ] (مص مرکب ) برگرفتن و بدهان نهادن دانه قوت را. اکل دانه . || چینه خواری . دان خوردن : مهترا بلبل...