دانه
نویسه گردانی:
DʼNH
دانه /dāne/ ۱. هستۀ میان برخی از میوه‌ها. ۲. (کشاورزی) تخم گیاه؛ بذر. ۳. (زیست‌شناسی) تخم میوه. ۴. هر‌یک از حبوب خوردنی از گندم، جو، ماش، عدس، نخود، لوبیا و مانند آن‌ها؛ حبه: ◻︎ پر از میوه کن خانه را تا به در / پر از دانه کن چینه را تا به سر (ابوشکور: ۱۰۲). ۵. آنچه طیور از زمین برچینند و بخورند؛ چینۀ پرندگان. ۶. آنچه صیاد در میان دام بریزد از گندم، جو، ارزن، و مانند آن که پرندگان به هوای آن در دام بیفتند: ◻︎ کبوتری که دگر آشیان نخواهد دید / قضا همی‌بردش تا به‌سوی دانه و دام (سعدی: ۱۲۲). ۷. یک عدد از چیزی. ۸. هر عدد از میوه، خصوصاً غله: یک دانه گندم، یک دانه جو، یک دانه نخود ◻︎ اندک‌اندک به هم شود بسیار / دانه‌دانه‌ست غله در انبار (سعدی: ۱۸۱). فرهنگ فارسی عمید
واژه های همانند
۹۵ مورد، زمان جستجو: ۰.۲۷ ثانیه
نیم دانه . [ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) برنج درشت تر از خرده برنج و خردتر از برنج . برنجی میانه ٔ برنج درست و تمام و خرده برنج . برنجی شکسته لیکن...
وشک دانه . [ وُ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) ون را گویند که چتلاقوچ باشد، و آن را به عربی حبةالخضراء خوانند. (برهان ) ۞ (ناظم الاطباء) (آنندراج ) (...
هسک دانه . [ هََ س َ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) قرطم . عصفر کاجیره . کاغاله . (یادداشت به خط مؤلف ).
هفت دانه . [ هََ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) آش عاشورا را گویند، چه آن را از گندم و نخود و باقلا و عدس و امثال آن پزند. (برهان ). مقیل . (یادداشت م...
منی دانه . [ م َ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) یاخته ٔ جنسی نریا گامت ۞ نر که معمولاً پرتحرک است . هسته ٔ این یاخته بزرگ است و حرکت آن به وسیله ...
دانه جوی . [ ن َ / ن ِ ] (نف مرکب ) دانه جو. پژوهنده ٔ دانه . متجسس دانه : از دانه ببرکه حلقه ٔ دام بر گردن مرغ دانه جوی است .حمیدالدین بلخی ...
دانه چین . [ ن َ / ن ِ ] (نف مرکب ) که دانه چیند. که دانه برچیند. که دانه از زمین بردارد : هواست دانه و من دانه چین و هاویه دام اگر به د...
چوب دانه . [ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) سنجد. (جهانگیری ). میوه ای است که آن را سنجد گویند و بعربی غبیرا خوانند. (برهان ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء)....
بنگ دانه . [ ب َ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) گیاهی است ۞ از تیره ٔ بادنجانیان ۞ که علفی و دوساله است . و ارتفاعش بین 40 تا 60 سانتی متر است و ب...
پان دانه . [ ن ِ ] (فرانسوی ، اِ) ۞ طایفه ٔ گیاههای مونوکوتی لِدُن ذوفِلقَة.